Παρασκευή 30 Νοεμβρίου 2012

Η κατάθλιψη χτυπάει και τα παιδιά- ποια τα συμπτώματα

      Η κατάθλιψη δεν γνωρίζει ηλικίες. Η κατάθλιψη θα χτυπήσει εξίσου εύκολα την ψυχή ενός ενήλικα με την ψυχή ενός παιδιού, ή ενός εφήβου. Το σημαντικό είναι να μπορέσουν να καταλάβουν οι άλλοι ποια είναι τα σημάδια της όταν πρωτοεμφανίζεται για να μπορέσουν με τη βοήθεια ενός ειδικού να την αντιμετωπίσουν. Τα τελευταία χρόνια μάλιστα η κατάθλιψη χτυπάει όλο και περισσότερα παιδιά και εφήβους. Ποια όμως είναι αυτά τα σημάδια;

      Σύμφωνα με την Γερμανική εταιρία για το παιδί και την εφηβική ψυχιατρική- ψυχοσωματική και ψυχοθεραπεία (DGKJP), η κατάθλιψη μπορεί να εκδηλωθεί ακόμη και στην προσχολική και σχολική ηλικία και να έχει τη μορφή του φόβου, της έλλειψης κινήτρων, την απομάκρυνση από οικείο περιβάλλον και κυρίως την απομάκρυνση από την ίδια την μητέρα.

      Θα πρέπει οι γονείς να δώσουν ιδιαίτερη προσοχή όταν το παιδί τους σε εκείνη την ηλικία, διαμαρτύρεται για πόνους στο κεφάλι ή στο στομάχι. Αν αυτή η κατάσταση ξεπεράσει τις 15 ημέρες και ο γιατρός που θα εξετάσει το παιδί δεν διαγνώσει κάποια παθολογική αιτία, τότε θα πρέπει να σκεφτούν (οι γονείς) πολύ σοβαρά το ενδεχόμενο αυτά να είναι σωματικές εκδηλώσεις μιας κατάθλιψης. Στους έφηβους το πρόβλημα της κατάθλιψης γίνεται ακόμη εντονότερο και τα συμπτώματα που καλούνται οι γονείς να αναγνωρίσουν είναι η έλλειψη ύπνου, η έλλειψη όρεξης για φαγητό, ή απώλεια βάρους, εμφάνιση κυκλοθυμικής συμπεριφοράς, ροπή προς αλκοόλ, ή ναρκωτικά. Η κατάθλιψη στους εφήβους μεταφράζεται με μειωμένη αυτοπεποίθηση που από εκεί σαν ένας κύκλος, ξεκινάνε όλα.

      Η DGKJP, ενημερώνει τους γονείς πως θα πρέπει να συμβιβαστούν με την ιδέα, αφού μιλάμε για μια πραγματικότητα και να βρίσκονται δίπλα στα παιδιά τους. Να τα βοηθήσουν, αλλά και να βοηθηθούν και εκείνοι. Κάνει σύσταση δε, να μην διστάσουν να πάνε τα παιδιά σε ειδικούς (παιδοψυχολόγους, ψυχολόγους ψυχοθεραπευτές). Στη Γερμανία σήμερα πάντως, έχουν δημιουργηθεί ήδη ομάδες αυτο- βοήθειας γονέων όπου γονείς με το ίδιο πρόβλημα στα παιδιά τους, συναντιόνται και με τη βοήθεια ειδικών ψυχολόγων ανταλλάσσουν απόψεις και βοηθούν ο ένας τον άλλον.       

      Πηγή: iatropedia.gr



      ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΦΟΒΙΑ

      Το βασικό χαρακτηριστικό της Κοινωνικής Φοβίας είναι ένας έντονος και επίμονος φόβος ταπείνωσης και αμηχανίας σε κοινωνικές καταστάσεις ή σε καταστάσεις που το άτομο πρέπει να επιτελέσει κάτι μπροστά σε κόσμο.

      Ο φόβος στις καταστάσεις αυτές υφαίνεται γύρω από την αίσθηση του ατόμου ότι είναι εκτεθειμένο στην παρατήρηση, την κριτική ή τον εξονυχιστικό έλεγχο των άλλων, ιδιαίτερα αν είναι άγνωστοι (γι'αυτό η διαταραχή ονομάζεται επίσης και Διαταραχή Κοινωνικού Άγχους). Έτσι το άτομο φοβάται ότι οι άλλοι θα δουν ότι έχει άγχος ή θα το κρίνουν ως αδύνατο, "τρελό" ή ηλίθιο.

      Εάν το άτομο φοβάται να μιλήσει δημόσια ο φόβος του είναι μήπως οι άλλοι δουν ότι τρέμουν τα χέρια του ή η φωνή του, μήπως λιποθυμήσει ή μήπως πανικοβληθεί αν φοβάται να συνομιλήσει με άλλους, ο φόβος του μπορεί να είναι ότι δεν θα μπορέσει να μιλήσει αν φοβάται να φάει , να πιεί ή να γράψει δημόσια , ο φόβος του μπορεί να είναι ότι θα βρεθεί σε δύσκολη θέση καθώς οι άλλοι θα δουν τα χέρια του να τρέμουν κ.ο.κ. Συμπτώματα άγχους και μάλιστα σωματικά (π.χ. αίσθημα παλμών, τρόμος , ιδρώτες , γαστρεντερική δυσφορία διάρροια, μυική τάση, κοκκίνισμα κτλ.) είναι σχεδόν πάντα παρόντα και σε σοβαρές περιπτώσεις το άτομο φθάνει σε πανικό. Συχνό είναι το έντονο άγχος αναμονής όπως π.χ. πριν από ένα προγραμματισμένο κοινωνικό ή δημόσιο γεγονός.

      ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΦΟΒΙΑΣ

      Όπως και στη θεραπευτική προσέγγιση της Διαταραχής Πανικού και Αγοραφοβίας, έτσι και στη θεραπεία της Ειδικής και της Κοινωνικής φοβίας, κατ' αρχήν πρέπει να δημιουργηθεί ένα υποστηρικτικό ψυχοθεραπευτικό πλαίσιο αισιοδοξίας, συμπαράστασης και αγωνιστικότητας. Μέσα στο πλαίσιο αυτό της υποστηρικτικής ψυχοθεραπείας, που ανεβάζει το ηθικό και την αυτοεκτίμηση του ασθενή, εφαρμόζεται κατόπιν η (ψυχο)θεραπεία συμπεριφοράς, που είναι η θεραπεία εκλογής για τις φοβίες με συνδυασμό ή όχι φαρμακευτικής αγωγής.

      Η θεραπεία συμπεριφοράς μπορεί να είναι βαθμιαία προοδευτική (κλιμακωτή) έκθεση in vivo στο φοβικό αντικείμενο ή κατάσταση της Ειδικής ή Κοινωνικής Φοβίας ή συνδυασμός προοδευτικής συστηματικής απευαισθητοποίησης στη φαντασία και βαθμιαίας (κλιμακωτής) έκθεσης in vivo (π.χ. πρώτα βλέπει με τη φαντασία της ένα φίδι, μετά στη φωτογραφία, μετά βλέπει ένα ζωντανό φίδι). Η συσυμπεριφορική θεραπεία μπορεί να γίνει και σε ομάδα (π.χ. για φόβο αεροπορικών ταξιδιών).

      Η θεραπεία συμπεριφοράς μπορεί να βοηθηθεί επίσης από τεχνικές της γνωστικής θεραπείας, που προσπαθούν να τροποποιήσουν δυσλειτουργικές σκέψεις του φοβικού ασθενή για τον φόβο αποτυχίας, ταπείνωσης ή αμηχανίας (π.χ. κοινωνικά φοβικοί ασθενείς τείνουν λαθεμένα να υπερεκτιμούν την έκταση της κριτικής και του εξονυχιστικού ελέγχου από τους άλλους).

      Σε ορισμένες περιπτώσεις η δυναμική ψυχοθεραπεία μπορεί να είναι χρήσιμη για τη διερεύνηση και τη λύση παιδικών συγκρούσεων που σχετίζονται με το συμβολικό νόημα των φοβιών.

      Όσον αφορά τη φαρμακευτική αγωγή, αυτή μπορεί να χρειασθεί για ορισμένους ασθενείς κατά προτίμηση σε συνδυασμό με την υποστηρικτική-συμπεριφορική-(γνωστική) ψυχοθεραπεία. Έτσι, ιδιαίτερα σε ασθενείς με Κοινωνική Φοβία μπορεί να χορηγηθούν αναστολείς της ΜΑΟ, αλπραζολάμη (με τις επιφυλάξεις που διατυπώσαμε και στη θεραπεία της Διαταραχής Πανικού και Αγοραφοβίας) ή εκλεκτικοί αναστολείς της επαναπρόσληψης της σεροτονίνης (ΕΑΕΣ) με κάποια επιτυχία. Μερικοί αναφέρουν βελτίωση του φόβου παράστασης με προ-πρανολόλη (20 mg από το στόμα χορηγούμενα 1 ώρα πριν την παράσταση).

      Τα τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά φαίνεται να είναι λιγότερο αποτελεσματικά στην Ειδική και Κοινωνική Φοβία και επίσης άτομα με Κοινωνική Φοβία συνήθως είναι υπερευαίσθητα στις παρενέργειες τους και μπορεί ν' αναπτύξουν ανησυχία, ευερεθιστότητα και αϋπνία σε σχετικά χαμηλές δόσεις.

      Πάντως, όταν η φαρμακευτική αγωγή διακοπεί, οί ασθενείς τείνουν να υποτροπιάσουν (ίσως λιγότερο, αν πάλεψαν τη φοβία τους με συνδυασμό ψυχοθεραπείας και φαρμακευτικής αγωγής).

      Πηγή: www.psychologia.gr