Τετάρτη 21 Δεκεμβρίου 2011

ΜΟΝΑΞΙΑ ΕΓΓΕΝΗΣ!! Ή ΕΠΙΚΤΗΤΗ;;;;;!!!

    Η μοναξιά είναι ένα καλό μέρος για να
επισκεφτείς, αλλά ένα άσχημο μέρος για να μείνεις
.
Josh Billings 1885


    Μεγαλώνοντας ηλικιακά αλλά και εμπειρικά υπήρχε η διαπίστωση ότι κάποιοι ορισμοί ή ιδιότητες που ακούγαμε από μικρή ηλικία και στην πορεία νιώθαμε ένα φόβο και μία διστακτικότητα, να αλλάζει να μετατρέπεται σε μία πιο προσωπική τοποθέτηση – εικόνα. Για την έννοια λοιπόν Μοναξιά πάνε αρκετά χρόνια που έχει βρει ως ερμηνεία την διάσταση που πραγματικά της ανήκει στην ζωή μου, στην καθημερινότητα μου, στην εργασία μου. Δεν είναι κάτι που φοβίζει ότι θα μεταδοθεί, ή ότι είναι κάτι που όποιος το έχει αλίμονο του...την έβαψε!!! ...και κάτι ακόμα δεν είναι –απαραίτητα- ο προθάλαμος για να εισχωρήσει κάποιος στην κατάθλιψη. Άλλο μοναξιά και άλλο «νιώθω μόνος, ή μόνη». Μπορούμε να συζητάμε πάρα πολλές ώρες για αυτό το θέμα και ο καθένας να έχει να παραθέσει την δική του ξεχωριστή τοποθέτηση, ιδέα, ερμηνεία, ανάλογα το πως την βιώνει στην ανάλογη περίοδο της ζωής του. .
Ακούγεται συχνά ότι η μοναξιά είναι το συναίσθημα της εγκατάλειψης από τους άλλους........αν μείνει κάποιος μόνο σ’ αυτή την ιδέα και δεν ανιχνεύσει να δει τι τον οδηγεί εντέλει να μένει σ’ αυτή την άποψη τότε είναι πολύ πιθανό τα περισσότερα πράγματα στην ζωή του να τα σχετίζει με τους άλλους αλλά ακόμα και να τα τοποθετεί ότι οι άλλοι ευθύνονται για ότι εκείνοι νιώθουν. Λέμε κάποιες φορές ότι μία ανθρώπινη οντότητα είναι χρήσιμο, είναι υγιές να βρίσκεται και μόνος του, να μένει μόνος του, να αποζητά την επαφή με τον εαυτό του, χωρίς αυτό να παρερμηνευθεί ότι αποζητούμε την απόσυρση από το σύνολο και επιδιώκουμε απόμερες σκέψεις και σχέσεις. Κάνοντας κάποιος διάλογο με τον εαυτό του συλλογίζεται αλλά και μαθαίνει τις δικές του διαστάσεις, ακούει τα θέλω του, τις ανάγκες του χωρίς απαραίτητα αυτό να είναι εγωιστικό ή απόμακρο. Μία υγιής κατάσταση είναι να καταφέρνει κάποιος να μοιράζεται με τους γύρω του συναισθήματα, ιδέες, απόψεις αλλά να υπάρχει και μία δυναμική μέσα του που να την ακούει, να την σέβεται, να την λαμβάνει απόλυτα σοβαρά υπόψην του και στο τέλος ο ίδιος θα κρίνει και θα αποφασίσει τι είναι να ακολουθήσει.
Η έννοια της μοναξιάς απασχολούσε πάντα τα δρώμενα, υπήρχαν περίοδοι και φάσεις που η κατάσταση αυτή μεγεθύνονταν και γίνονταν αρκετός ντόρος γύρω της, άλλοτε πάλι είχε μία πιο πραγματική διάσταση στην καθημερινότητα της.. Πλέον βλέπουμε την μοναχικότητα που νιώθουν και βιώνουν οι άνθρωποι να ενσωματώνεται στην ζωή τους, στην απλή καθημερινότητα τους και να πορεύονται μ’ αυτήν έχοντας στην πλάτη τους την δυσκολία να την αλλάξουν να την μετατρέψουν. Δεν είναι μόδα της εποχής η μοναξιά, είναι κάτι που πλέον είναι έντονα εμφανές, δεν υπάρχει κάποια προσπάθεια να συγκαλυφτεί και να κρυφτεί διότι πολύ απλά οι άνθρωποι την «χρησιμοποιούν» σαν επίσημη ενδυμασία στην καθημερινότητα τους και αυτό φαίνεται στην ίδια τους την όψη, στο πρόσωπο τους, στις εκφράσεις τους, στο βλέμμα, στον τρόπο που σκέφτονται και εκθέτουν με λόγια το περιεχόμενο της σκέψης τους. Ας τα δούμε όμως λίγο πιο συγκεκριμένα τα πράγματα!!
    Εκφράσεις όπως «είμαι μόνος μου», «τα κάνω όλα μόνη μου», «πάντα νιώθω να είμαι μόνος», «τελικά όσο μεγάλη παρέα και να έχω στο τέλος καταλήγω να είμαι μόνος μου», «μόνος μου, μόνος μου, μόνη μου.........», δείχνουν ένα αποκλεισμό αλλά και μία τιμωριτικότητα απέναντι στον ίδιο τον εαυτό. Παρατηρώντας κάποιους ανθρώπους που βιώνουν μέσα τους αυτές τις ιδέες φαίνονται ξεκάθαρα και στην όψη τους αυτό που νοιώθουν ακόμα και να μην το πουν, που μπορεί τις περισσότερες φορές να μην το εκδηλώσουν και να δείξουν ακριβώς το αντίθετο δηλαδή να είναι πρόσχαροι, πολλοί ενεργητικοί και ξαφνικά να νιώσουν μία δυσκολία να συνεχίσουν να εκφράζουν εκείνο που προολίγου έκαναν και να «βυθιστούν» στο συναίσθημα της μοναχικότητας τους. Υπάρχουν άνθρωποι που για πολλά χρόνια επιλέγουν να ζουν την μοναχικότητα τους μέσα από τρόπους ζωής, ή ακόμα καταστάσεις που νιώθουν ή πιστεύουν ότι τους βοηθούν και τους βγάζουν από κυκεώνες. Μεγαλώνουν, δημιουργούν οικογένειες, εργάζονται, κοινωνικοποιούνται, εξελίσσονται παράλληλα με την άλλοτε κρυφή και άλλοτε φανερή αδυναμία τους, εκείνη που μέσα της νιώθουν λύτρωση, αγαλλίαση και ζεστασιά...την μοναξιά τους. Κάποιοι άνθρωποι τους αρέσει να ξεχνιούνται και να συμπορεύονται παρέα με το ποτάκι τους (όπως το αποκαλούν), να λένε ιστορίες, να τους ακούν, να θέλουν μάλιστα να έχουν κοινό που να τους ακούει αλλά μέχρις εκεί, δεν αποζητούν την έπαρση ή τα μπράβο, ο φίλος τους είναι ένα ποτήρι γεμάτο με συναισθήματα δυσεπίλυτα, χωρίς βουή, χωρίς κριτική, φίλος στα καλά και στα δύσκολα, απομονώνονται και απολαμβάνουν την βουβή συντροφιά του. Υπάρχει μία άλλη κατηγορία ανθρώπων που την μοναχικότητα τους την βιώνουν με το να αντιπαθούν την κοινωνία στην οποία βρίσκονται, τον κόσμο, να έχουν θυμό ακόμα και για τους γονείς τους που τους έφεραν στην ζωή, αρκετοί άνθρωποι από αυτούς το εκδηλώνουν στο πρόσωπο τους την δυσαρέσκεια τους για τους γύρω τους. Δεν μένουν ευχαριστημένοι με πολλά πράγματα και για οτιδήποτε τους συμβαίνει το προβάλλουν σε εξωγενείς παράγοντες, όπως στην κοινωνικοοικονομική τους θέση, ή η ατυχία που βιώνουν σε πολλούς παραμέτρους των επιλογών τους. Οι άνθρωποι αυτοί νιώθουν μόνοι εξαιτίας της δυσκολίας τους να ανήκουν κάπου με αισιόδοξο τρόπο και να βρίσκουν πηγές ευχαρίστησης και όχι ενός έντονου και συνεχόμενου θυμικού συναισθήματος..
    Μεγαλώνοντας κάποιος με την πεποίθηση «τι δεν μπορώ να κάνω ή τι δεν μου ταιριάζει» υιοθετούν την έννοια «δεν» μ’ αυτή πολλές φορές πορεύονται, η δυσκολία τους είναι πολύ μεγάλη να μείνουν στο τι μπορούν να καταφέρουν και αυτόματα το αρνητικό κάνει την εμφάνιση του. Το «δεν» αμέσως υποδηλώνει άρνηση, απόρριψη, απαισιοδοξία και απογοήτευση, όλα εκείνα δηλαδή που κάνουν έναν άνθρωπο να επιβεβαιώνει μόνος του τον κανόνα ότι «τίποτα δεν μπορεί να καταφέρει». Βέβαια σημαντικό ρόλο έχουν και οι πηγές ώστε να δημιουργηθούν στον άνθρωπο αυτές οι πεποιθήσεις, για παράδειγμα μία κοπέλα που πάντα μεγάλωνε με την έκφραση «εσύ να προσέχεις, να μη γίνεις σαν τις άλλες» και παράλληλα «πρόσεξε γιατί έτσι ‘όπως κάνεις ποιος θα σε πάρει εσένα» ή « με τα μυαλά που κουβαλάς θα μείνεις στο ράφι»!! σ’ ένα μεγάλο ποσοστό φοβάται να είναι και να φέρεται αληθινά, να είναι δηλαδή ο εαυτός της, καταρχήν δεν ξέρει ποιος είναι ο δικός της εαυτός και αυτό δημιουργεί μία εσώτερη μοναχικότητα, ένα κλείσιμο στον εαυτό, οι απαιτήσεις προς τους άλλους αυξάνονται χωρίς μέτρο, όλα γύρω της φαίνονται πολύ διαφορετικά και απλησίαστα οπότε εκείνο που σφυρηλατεί στον νου της είναι καλύτερα μόνη μου, αυτό πιστεύει ότι της επεφύλασσε η μοίρα της και μ’ αυτό προχωρά. Για άλλους ανθρώπους η χαρτοπαιξία (ή γενικότερα ο τζόγος) είναι καταστροφή αλλά και σωτηρία, επιλέγουν την σχέση μαζί της για να επουλώσουν πληγές, ή ακόμα πιστεύοντας ότι κάτι θα αλλάξει, το ίδιο πιστεύουν και όσοι χρησιμοποιούν το αλκοόλ ως μέσο για να ξεφύγουν από τα δύσκολα και να επέλθουν στα εύκολα της δικής τους κλειστής μοναχικότητας. Ορισμένοι άνθρωποι αποδέχονται εκείνο που πιστεύουν ότι η μοίρα έχει ορίσει για εκείνους, συνειδητά δεν βλέπουν ότι οι ίδιοι έχουν «χτίσει» την ζωή τους με τα σταθμά που τους είναι οικεία, για παράδειγμα άνθρωποι που νιώθουν εγκλωβισμένοι μέσα σε σχέσεις που ουσιαστικά το εσωτερικό τέλμα έχει επέλθει, δυσκολεύονται αρκετά να το δουν και επιλέγουν για άλλη μία φορά να δεχτούν την κατάσταση ως η ανασφάλεια για το παρακάτω. Αρκετά ζευγάρια διατηρούν για πολλά χρόνια σχέση – γάμο αλλά ο καθείς προτιμά να κλειστεί στην δική του εσώτερη πραγματικότητα, όσο μελαγχολική και μοναχική μπορεί να είναι. Μπορεί να ακούγεται σκληρό αλλά κανένας μας κανένας δεν μπορεί να ευθύνεται για τον τρόπο ζωής του άλλου, η ευθύνη είναι καθαρά ατομική, απλά μας είναι πιο εύκολο και ανώδυνο να θέλουμε να πιστεύουμε ότι κομμάτι της ευθύνης έχει πάντα και ο άλλος!!

Οι τοίχοι που χτίζουμε γύρω μας για να
κρατήσουν τη λύπη μακριά, κρατούν απ' έξω και τη χαρά
.
Jim Rohn 1930


ΕΠΙΛΟΓΗ ΝΑ ΖΕΙ ΚΑΝΕΙΣ ΜΟΝΟΣ

    Σύμφωνα με διεθνείς στατιστικές, η πλειονότητα των ανθρώπων που ζουν μόνοι τους είναι γυναίκες. Οι γυναίκες υπερτερούν επίσης σε αριθμό και στην τρίτη ηλικία, γιατί το 57% αυτών είναι από 75 χρόνων και πάνω. Αυτό εν μέρει εξηγείται από τη μακροζωία του γυναικείου φύλου σε αντίθεση με το αντρικό, γιατί σε πολλά απ’ αυτά τα σπίτια κατοικούν χήρες.
    Πολλοί απ’ αυτούς που ζουν μόνοι το έχουν επιλέξει οι ίδιοι. Γιατί έτσι είναι πιο ευτυχισμένοι απ’ όσο θα ήταν αν είχαν έναν μόνιμο σύντροφο, καθώς ανακαλύπτουν πως υπάρχουν πράγματα στη ζωή που μπορούν να εκτιμήσουν μόνον όταν είναι μόνοι. Μερικοί ζουν μόνοι επειδή είναι αδύνατο γι’ αυτούς να συνεργαστούν στενά με άλλους. Για παράδειγμα, ζωγράφοι, μουσικοί και συγγραφείς βρίσκουν ότι η δημιουργική μοναξιά μπορεί να αξιοποιηθεί με εποικοδομητικό τρόπο.
Άλλοι, πάλι, μένουν μόνοι όχι από επιλογή, αλλά εξαιτίας ενός διαζυγίου ή ενός θανάτου. Στις περιπτώσεις αυτές, η μοναξιά μπορεί ν’ αποβεί ένα πραγματικό πρόβλημα για κάποιον που έχασε το πρόσωπο στο οποίο είχε προσφέρει όλη του την αγάπη, την εμπιστοσύνη και την πίστη του.
    Ανεξάρτητα απ’ τον λόγο για τον οποίο εξαναγκάστηκαν ή θέλησαν κάποιοι να μείνουν μόνοι, το σημαντικό είναι ν’ αντιληφθούν ότι η μοναχική ζωή σίγουρα έχει και επωφελή αποτελέσματα. Ας σκεφθούμε πως η μοναξιά για κάποιο διάστημα πιθανόν να μας βοηθήσει να κάνουμε τη ζωή μας πιο ξεκάθαρη και να βάλουμε σε σειρά τις προτεραιότητες μας. Βεβαίως πολλοί βρίσκουν ότι δεν είναι ουσιώδες γι’ αυτούς να ζουν τη ζωή μέσω κάποιου άλλου ή να βασίζονται ολοκληρωτικά σ’ έναν σύντροφο για ν’ αποκτήσουν αίσθηση της ταυτότητας τους. O καθένας μπορεί να είναι ανεξάρτητος, αν είναι προετοιμασμένος να εξετάσει με ειλικρίνεια τι είναι εκείνο που ζητά από τη ζωή κι αν γνωρίζει πως ίσως χρειαστεί να δουλέψει σκληρά για να το αποκτήσει.


Ο ΦΟΒΟΣ ΤΗΣ ΜΟΝΑΞΙΑΣ

Αν αισθάνεσαι μοναξιά όταν είσαι μόνος,
έχεις κακή παρέα
. Jean –Paul Sartre 1980

    Εάν οι άνθρωποι δεν είχαν τόσες κοινωνικές ανασφάλειες για το προσωπικό τους μέλλον θεωρητικά δεν θα ένιωθαν τόσο έντονο πανικό να αποκατασταθούν από μία ηλικία και μετά. Βιολογικά, ψυχολογικά μπαίνουν στην διαδικασία να προάγουν άγχος για κάτι που ουδείς δεν ξέρει τι και πως θα έρθει. Ο φόβος της απόρριψης και η μοναξιά πολλές φορές πανικοβάλλουν τους ανθρώπους που τους οδηγούν να φέρονται και να σκέφτονται πολύ βεβιασμένα, σχεδόν παρορμητικά, ο έλεγχος και τα όρια εξαφανίζονται και μόνος στόχος μένει πλέον η αρχική σκέψη «δεν θέλω με τίποτα να μείνω μόνος». Τι συμβαίνει τότε; Το άτομο ζει μία ζωή γεμάτη φόβο, κακή διάθεση, χωρίς αυτοπεποίθηση (Κεραμιδά Ε). Όταν επέλθει αυτός ο φόβος και αυτή η ανησυχία τότε και οι επιλογές γίνονται βιαστικά και τις περισσότερες φορές όχι με το επιθυμητό αποτέλεσμα, αντί να φοβηθεί κάποιος την μοναξιά του, ας επιτρέψει τι είναι καλύτερο για εκείνον και πως θέλει να ζήσει, να συνάψει σχέσεις, όταν κάποιος συστήνεται με αγωνία για το προσωπικό του μέλλον έχει πολύ λιγότερες πιθανότητες οι γνωριμίες του να εκπέμπουν αμοιβαίο σεβασμό, πληρότητα και αρμονικότητα.

ΜΟΝΟΣ ΣΕ ΕΝΑ ΠΛΗΘΟΣ ΑΠΟ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ

    Αρκετά συχνά ακούμε να εξομολογούνται οι άνθρωποι για το πόσο μόνοι νιώθουν ενώ περιστοιχίζονται από αρκετούς ανθρώπους στην καθημερινότητα τους. Η επιλογή αυτών των ατόμων μπορεί να γίνεται βιαστικά και κυρίως για να «μαλακώσουν» τις πιο σκληρές πτυχές τους, τις πιο δύσκολες, τις πιο απομονωμένες.........Ο μοναχικός άνθρωπος φορά ένα μανδύα και δύσκολα επιτρέπει κάποιον να περάσει αυτόν τον μανδύα. Είναι το κρυσφήγετό του, η άμυνα του...η επιλογή του. Μοναξιά νιώθουμε όταν είμαστε μόνοι μας σε ένα δωμάτιο (για να διαβάσουμε, να προετοιμαστούμε για κάτι...), μοναξιά νιώθουμε όταν είμαστε διαφορετικοί (ανάμεσα σε άλλες εθνικότητες...) ή όταν είμαστε πολύ καλύτεροι ή πολύ χειρότεροι σε κάποια πράγματα από άλλους. Αλήθεια, όταν είστε πολύ καλοί το μοιράζεστε, η δεν επιτρέπετε, να εκθέτετε τα «καλά σας κουσούρια;» Μήπως το φυλάτε κρυφό; Οι περισσότερες μοναξιές κρύβουν κάτι γοητευτικό, κρύβουν ερωτηματικά (Γαλανάκη, 2006)
    Ας δούμε ποια είναι τα είδη μοναξιάς: τα σύνηθες είναι δύο: η συναισθηματική (συγκινησιακή) και η κοινωνική μοναξιά. Στις δύο κατηγορίες αυτές θα βρούμε υποκατηγορίες. Έτσι, έχουμε την κυριολεκτική μοναξιά, την επώδυνη μοναξιά, την απομόνωση αλλά και την ευεργετική μοναξιά, σαν απάντηση σε όλα τα παραπάνω (Gotesky,1965). Η απομόνωση είναι η εκούσια μοναξιά που την χρησιμοποιούμε για τις προσωπικές μας στιγμές, όπως είναι το διάβασμα. Ενώ η ευεργετική μοναξιά είναι εκείνη η περίπτωση μοναχικότητας κατά την οποία υπερβαίνουμε την συνείδηση της κατάστασης της μοναξιάς και απορροφούμαστε από την ομορφιά που μπορεί να μας προσφέρει ο καλός χρόνος με τον εαυτό μας (Γαλανάκη, 2006).

    ΠΩΣ ΕΚΔΗΛΩΝΕΤΑΙ Η ΜΟΝΑΞΙΑ

    Έρευνες (Focus,13.5.03) έδειξαν ότι το 8% των γυναικών και το 3% των αντρών νιώθουν συνήθως μόνοι συχνά.
Ας δούμε τρόπους που βιώνουμε τη μοναξιά:
1. με οργή, εχθρότητα και εκνευρισμό.
2. με το αίσθημα του να μην νιώθουμε αποδεκτοί, το άγχος, τη σύγχυση, τη θλίψη και την αποθάρρυνση.
3. με εξάντληση και αίσθημα κενού, καθώς γινόμαστε παθητικοί και απόμακροι.
4. την απομόνωση.

    Λόγοι μοναξιάς:

    Συνήθως πυροδοτείτε αυτό το αίσθημα από συνθήκες πιεστικές όπως ένα πένθος, ένας χωρισμός, μια μετακόμιση, με ασθένειες, το μεγάλωμα ενός παιδιού… σχεδόν σίγουρα η μοναξιά εξαφανίζεται σε σύντομο χρονικό διάστημα. Για να γίνει αυτό χρειαζόμαστε τη βοήθεια ομάδων υποστήριξης και γενικά να μοιραστούμε το πρόβλημά μας με άλλα άτομα. Άλλωστε η μοναξιά κινδυνεύει να γίνει μόνιμος τρόπος ζωής αν δεν κινητοποιηθούμε. Ακόμα και η προχωρημένη ηλικία μπορεί να αποτελεί αιτία μόνιμης μοναξιάς, κυρίως όταν χάνονται όλες οι φιλίες μιας ζωής. Τέλος θα μπορούσαν να αναφερθούν κάποιες ιδέες έτσι ώστε κάποιος νιώθοντας «εγκλωβισμένος» στην μοναξιά του, να βρει τρόπους που να μπορεί να απεγκλωβιστεί από αυτό που θεωρεί χάος ή τέλμα. Αν και θεωρώ ότι μαγικές συνταγές δεν υπάρχουν, την λύση κάποιος μπορεί να την βρει με τον τρόπο του μέσα του και να κινητοποιηθεί. Το πως βιώνει κανείς την μοναξιά είναι κάτι ατομικό, ξεχωριστό και ιδιαίτερο, ένας γενικότερος μπούσουλας όμως που καθείς μπορεί να ακολουθήσει είναι να:

-διοχετεύει την πίεση που νιώθει σε επιλογές που του ταιριάζουν, άθληση, χόμπι, διάβασμα, μαγειρική...
-να προσπαθεί να ανήκει σε μία ομύγηρη ανθρώπων με κοινά ενδιαφέροντα, ακόμα πιο προκλητικό είναι να συμμετέχει ακόμα και αν το αντικείμενο συζήτησης δεν είναι 100% της δικής του ιδιότητας.
-τα «πάθη» του να μπορεί να τα οριοθετεί χωρίς να γίνουν απαραίτητα τρόπο ζωής, όπως αναφερθήκαμε και παραπάνω η στάση που έχει κάποιος για την κοινωνία και με τον τρόπο που μεγαλώνει, ή η επιλογή για το «ποτάκι» του ή το «χαρτάκι».
-Αν η πηγή του να νιώθει κάποιος απέραντη και χρόνια μοναξιά, πηγάζει από εσώτερες και βαθιές ρίζες, θα μπορούσε να μιλήσει με κάποιον ειδικό του χώρου της ψυχικής υγείας. Θα βοηθηθεί στο να αφεθεί, να μοιραστεί, να νιώσει ισότιμος και όχι κάτι το διαφορετικό –‘ίσως- άρα και απομονωμένος.

Αν βγάλουμε τη μάσκα απ' τη μοναξιά,
θα δούμε μόνο περηφάνια

Τετάρτη 14 Δεκεμβρίου 2011

Ασπίδα η πρόληψη στην εφηβεία

Πηγή Έθνος


    Αν και η Ελλάδα έχει έναν από τους χαμηλότερους δείκτες αυτοκτονιών, όλο και περισσότεροι έφηβοι βρίσκονται αντιμέτωποι με ψυχολογικά προβλήματα

    Στην κρίσιμη περίοδο της εφηβείας οι νέοι είναι συναισθηματικά πιο ευάλωτοι και όταν εμφανίζουν ακραίες συμπεριφορές χρειάζονται τη βοήθεια ειδικών
    Ενα στα τρία κορίτσια που βρίσκονται στην εφηβική ηλικία εμφανίζει καταθλιπτικά συμπτώματα, που σε ακραίες περιπτώσεις μπορούν να οδηγήσουν ακόμη και σε απόπειρα αυτοκτονίας, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τα αγόρια είναι κοντά στο 13%.
    Η Ελλάδα πάντως έχει από τους χαμηλότερους δείκτες αυτοκτονιών εφήβων σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, με 3,8 περιπτώσεις ανά 100.000 άτομα για τα κορίτσια και 0,8 για τα αγόρια.
    Τα στοιχεία αυτά θα παρουσιαστούν στη διάρκεια του 23ου Πανελλήνιου Συνεδρίου της Ελληνικής Εταιρείας Κοινωνικής Παιδιατρικής και Προαγωγής της Υγείας, που ξεκινά σήμερα στη Θεσσαλονίκη.
    «Τα αγόρια έφηβοι πιο συχνά επιλέγουν τα όπλα σαν αυτοκτονική πράξη, ενώ τα κορίτσια τη λήψη ουσιών. Μελέτη Ελλήνων εφήβων έδειξε ότι οι αυτοκτονίες των αγοριών είναι περισσότερες στις αστικές περιοχές, ενώ των κοριτσιών στις αγροτικές περιοχές.
    Η σχέση μεταξύ πρώτης απόπειρας αυτοκτονίας και επόμενης κυμαίνεται από 0,24% έως 4,30%.
    Τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί το σπάνιο προς το παρόν φαινόμενο της ομαδικής αυτοκτονίας, μετά από συνεννόηση εφήβων μέσω του διαδικτύου (σύμφωνο αυτοκτονίας), αναφέρουν στην ανακοίνωσή τους γιατροί της Παιδιατρικής Κλινικής Νοσοκομείου Κέρκυρας και του Ιατροκοινωνικού Κέντρου ΕΕΚΠΠΥ του νησιού.
Στην κρίσιμη περίοδο της εφηβείας οι νέοι είναι συναισθηματικά πιο ευάλωτοι και όταν εμφανίζουν ακραίες συμπεριφορές, χρειάζονται βοήθεια από ειδικούς. Η καλύτερη θεραπευτική παρέμβαση είναι η πρόληψη και η έγκαιρη αναγνώριση παραγόντων κινδύνου για την εκδήλωση αυτοκτονικής συμπεριφοράς.

Συμπεράσματα

    Σύμφωνα με ανακοίνωση ειδικών του Εργαστηρίου Υγιεινής Επιδημιολογίας και Ιατρικής Στατιστικής (Ιατρική Σχολή Αθηνών), της Μονάδας Εφηβικής Υγείας του Νοσοκομείου Παίδων «Π.&Α. Κυριακού» και του Ειδικού Κέντρου Εφηβικής Ιατρικής του Νοσοκομείου Παίδων «Αγία Σοφία», στην Ελλάδα οι έφηβοι αποτελούν το 11% του πληθυσμού και ορισμένες μελέτες αναφέρουν πως το ποσοστό όσων παρουσιάζουν καταθλιπτικό συναίσθημα φτάνει στο 29% για τα κορίτσια και στο 13% για τα αγόρια.
Από τη μελέτη της τελευταίας 30ετίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο προκύπτει μείωση της θνησιμότητας από βία στην Ευρωπαϊκή Ενωση, συμπεριλαμβανομένης της χώρας μας, ωστόσο η μείωση αυτή αφορά κυρίως την περίοδο μετά το 1993 και είναι σαφώς μικρότερου μεγέθους για τις ηλικίες 15-24 ετών σε σχέση με εκείνη του γενικού πληθυσμού.


Επιμέλεια ΘΑΝΑΣΗΣ ΧΡΗΣΤΟΥ

Τρίτη 8 Νοεμβρίου 2011

ΤΑ ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΑ ΣΤΑΔΙΑ ΕΝΟΣ ΔΙΑΖΥΓΙΟΥ

    ...... «Ο γάμος μας ήταν υπέροχος. Νόμιζα ότι ζούσα ένα παραμύθι! Έπειτα από λίγο καιρό όμως, όλα άλλαξαν. Αισθάνομαι προδομένη....». Τελικά στην ζωή του καθενός τίποτα δεν είναι σίγουρο και τίποτα δεν είναι δεδομένο. Οι άνθρωποι όταν αποφασίζουν να παντρευτούν λαμβάνουν υπόψιν τον ενθουσιασμό που επικρατεί ακριβώς εκείνη την περίοδο. Όλα γίνονται βιαστικά χωρίς ποτέ τους να λαμβάνουν υπόψιν τις συνέπειες που μπορεί να επιφέρει αυτή η κίνηση τους. Προσωπικά έχω συναντήσει αρκετά ζευγάρια που ενώ δείχνουν πολύ ευτυχισμένοι και ερωτευμένοι μόλις παντρευτούν και ιδιαίτερα μόλις αποκτήσουν παιδιά κάτι σπάει στην μεταξύ τους σχέση και «διαλύουν» τον γάμο τους. Πλέον η θέση της γυναίκας έχει μετακινηθεί αρκετά σε σημείο που κρίνει και αποφασίζει αυτοβούλως πότε φεύγει από μία σχέση και πότε όχι.
    Ίσως είναι έντονο στις μνήμες μας το μοντέλο εκείνο των γυναικών που πάντα ήταν απόλυτα υπάκουες στους συζύγους τους. Δύσκολα θα ακούγαμε την λέξη διαζύγιο πριν από κάποια χρόνια και ιδιαίτερα από το στόμα των γυναικών. Έχουν αλλάξει πολύ οι καταστάσεις και τα ζευγάρια πλέον αξιολογούν διαφορετικά τις προτεραιότητες τους. Περνώντας ο καιρός σταδιακά τα ζευγάρια αντιλαμβάνονται ότι εκείνο που είχαν στο μυαλό τους ως ιδανικό δεν έχει σχέση καθόλου με τον άνθρωπο που μοιράζονται τώρα την ζωή τους. Τα περισσότερα ζευγάρια θεωρούν ότι ο γάμος τους είναι η ολοκλήρωση της σχέσης τους και ότι έτσι επισφραγίζουν αυτό που τόσο καιρό είχαν, και ιδίως με τον ερχομό ενός παιδιού. Πολύ συχνά επίσης, γεννιούνται έντονοι λόγοι για καβγά μεταξύ των ζευγαριών, λόγοι που πριν ήταν αδύνατον να επινοηθούν. Χαρακτηριστικά αναφέρουν: «Δουλεύω όλη την ημέρα: το πρωί στο γραφείο και από το μεσημέρι μέχρι το βράδυ είμαι στο σπίτι και τολμάει να μου πει ότι το φαγητό δεν ήταν καλό; Έγινα έξαλλη και μας άκουσε όλη η γειτονιά». και «Της είπα ότι το φαγητό είναι ανάλατο και έκανε σαν τρελή! Έγινα έξαλλος και μας άκουσε όλη η γειτονιά.....». Μέσα στον έγγαμο βίο πολύ συχνά τα ζευγάρια συναντούν αφορμές για καβγάδες, ακόμα και για τα πιο ασήμαντα (όπως θα φαινόντουσαν σε άλλους) γεγονότα αρκούν για να «στήσουν» ένα πεδίο μάχης. Εκείνο που ξεχνούν πολύ συχνά οι σύζυγοι είναι ότι θεωρούν πλέον την σχέση τους δεδομένη και ότι ο άλλος σύντροφος θα είναι εκεί για να υπομένει τα πάντα. Δεν είναι όμως έτσι οι ανθρώπινες σχέσεις, τίποτα δεν είναι να θεωρείται δεδομένο και σίγουρο, χρειάζεται κάποιες φορές να επινοούν πράγματα τα ζευγάρια, όπως είχαν και στην αρχή της σχέσης τους, έτσι υπάρχουν περισσότερες πιθανότητες να διατηρηθεί ένας γάμος. Συχνά ακούμε να λένε ότι κουράστηκαν, ότι είχε καταντήσει η ζωή τους μία ρουτίνα. Η ανανέωση η οποία ξεκινάει εσωτερικά από κάποιον συντελεί ως ένα θετικό λιθαράκι για την συνύπαρξη τους.
Υπάρχουν αρκετά παιδιά στην πλειοψηφία τους που αργότερα στην ενήλικη ζωή τους θα συνεχίσουν τον βίο τους ομαλά χωρίς ιδιαίτερες επιρροές, εδώ βέβαια παίζει σημαντικό ρόλο το πως έχουνε προετοιμάσει το παιδί κατά την διάρκεια του διαζυγίου οι γονείς του. Αλλά και βέβαια συναντάμε παιδιά οι οποίοι γίνονται ενήλικοι και το βιώνουν όλο το διαζύγιο των γονιών τους πολύ τραυματικά και επώδυνα, σημαντικό ρόλο παίζει η ιδιοσυγκρασία και η προσωπικότητα του κάθε παιδιού, και πόσο το ίδιο «επιτρέπει» στον εαυτό του να βιώνει τόσο δύσκολα αυτό το γεγονός. Ίσως να σημαίνει και μία προσωπική απάντηση τι σημαίνει αυτή η διαφοροποίηση.
    Γενικότερα η διαδικασία ενός διαζυγίου είναι για όλους επώδυνη, σημασία όμως έχει να μπορέσουν τα άτομα αυτά να σταθούν στα πόδια τους να κοιτάξουν το μέλλον τους με αισιοδοξία, έχοντας πάντα υπόψιν ότι η ζωή τους δεν σταματά σ’ εκείνο το γεγονός. Έτσι, λοιπόν ο τρόπος που θα χειριστούν οι γονείς το διαζύγιο τους, καθιστά σημαντικό ρόλο για την βοήθεια των ίδιων και των παιδιών τους. Ο διάλογος είναι το καλύτερο αντίδοτο για να προχωρήσουν, χωρίς να αφήνουν πίσω τους «αμελητέες εκκρεμότητες».

    Από το αδιέξοδο στο διαζύγιο

    Επισημαίνουνε το πόσο απαραίτητη είναι η συνεργασία και η καλή επικοινωνία των γονέων για την ομαλή προσαρμογή των παιδιών σε νέες συνθήκες. Ένα ζευγάρι όταν χωρίζει, οι πρώτες αντιδράσεις του κοινωνικού περίγυρου είναι: τι έγινε, πως, για ποιους λόγους; Σε δεύτερο επίπεδο, ότι μάθει θα το σχολιάσει, τις περισσότερες φορές αρνητικά. Στη συνέχεια κάποια στιγμή θα πάρει το μέρος του ενός συζύγου κατηγορώντας τον άλλον. Σε περίπτωση που υπάρχουν και παιδιά, τα ίδια σε κάποια στιγμή θα γίνουν αντικείμενο «ταμπέλας» ΠΑΙΔΙΑ ΧΩΡΙΣΜΕΝΩΝ ΓΟΝΙΩΝ. Αυτό το ζήτημα στη σχολική ηλικία, του παιδιού είναι πολύ έντονο και μπορεί να του επιφέρει αρκετές συναισθηματικές και ψυχολογικές διαβαθμίσεις.


    Οι φάσεις του Διαζυγίου

    Θα αναφερθούν οι φάσεις εκείνες, στις οποίες διέπει ένα ζευγάρι από την αρχή μέχρι το τέλος αυτής της διαδικασίας. Κάθε φάση είναι έντονη και μέσα σ΄ αυτή το ζευγάρι, ανάλογα την περίσταση περνάει δύσκολα.
1. Οξεία φάση Διαζυγίου: Την βιώνουν το ίδιο ο άνδρας και η γυναίκα. Η συμπεριφορά τους παρουσιάζει παλινδρομικά στοιχεία (ισχυρά εγώ, επιπόλαιοι ισχυρισμοί). Παρουσιάζουν συμπτώματα θυμού, πανικού, θλίψης. Ορισμένα ζευγάρια παραμένουν για μεγάλο χρονικό διάστημα στην οξεία φάση, και φαίνεται σαν κάτι να τους κρατάει και να μην προχωρούν στη διάλυση του γάμου τους.
2. Μεταβατική φάση: Το ζευγάρι πλέον, έρχεται σ’ επαφή με κάποιες πραγματικότητες που πριν δεν ήταν έτοιμο να τις δει. Καλούνται πρακτικά να δουν κάποιες αλλαγές που έχει επιφέρει το διαζύγιο. Εμφανίζονται οι εξωσυζυγικές σχέσεις που από την πλευρά των γυναικών παρουσιάζεται μία άρνηση. Είναι η περίοδος της αλλαγής. Το ζευγάρι (από κοινού, ή δικαστικά) παίρνει αποφάσεις επιμέλειας, που και με ποιον θα μείνουν τα παιδιά. Στην Ελλάδα το 99% η επιμέλεια των παιδιών δίδεται – από το δικαστήριο – στη μητέρα. Είναι πολύ σπάνιες οι περιπτώσεις να γίνει το αντίθετο. Σε πολύ ακραίες και δύσκολες περιπτώσεις γίνεται, να παίρνει ο πατέρας την επιμέλεια.
3. Τελική φάση: Επικρατεί ένα καταλάγιασμα, τα παιδιά μένουν με έναν από τους δύο γονείς, γίνεται διαχωρισμός κάποιων θεωρητικών και πρακτικών ζητημάτων, και πολλά πράγματα φαίνονται τώρα διαφορετικά στη ζωή τους και για τους γονείς αλλά και για τα παιδιά.

    Σύμφωνα όμως με τον Bohannon, (1970) το διαζύγιο περνάει μία διαδικασία έξι σταδίων σε διαφορετικούς τομείς την κάθε φορά. Αυτά τα στάδια δεν τα περνάνε απαραίτητα όλα τα ζευγάρια, ή ακόμα και η ένταση τους δεν είναι τόσο έντονη και μεγάλης διάρκειας. Ας τα δούμε λοιπόν αυτά τα στάδια.

    Συναισθηματικό διαζύγιο

    Εδώ οι σύζυγοι αρχίζουν να συνειδητοποιούν την συναισθηματική απομάκρυνση στην σχέση τους, νιώθουν την απογοήτευση, την έλλειψη εμπιστοσύνης και επικεντρώνονται κυρίως στους αρνητικούς χαρακτηρισμούς, του ή της συζύγου για τον γάμο τους. Πολλές φορές η λειτουργία της οικογένειας μπορεί να φαίνεται και να διατηρείται στα ίδια επίπεδα κυρίως όμως παραβλέπονται και αγνοούνται καίρια προβλήματα και δεν γίνεται προσπάθεια αντιμετώπισης και επίλυσης τους, και βέβαια όλο αυτό έχει ως δέκτη τα παιδιά.

    Νομικό διαζύγιο

    Ο ένας από τους δύο συζύγους αναζητά την βοήθεια του Δικηγόρου για να προχωρήσει στην αγωγή του διαζυγίου. Ο Bohannon αναφέρει ότι οι περισσότερες σχετικές νομοθεσίες στις δυτικές χώρες δεν επιδεικνύουν την απαραίτητη ευαισθησία ως προς τις ανάγκες των μελών της οικογένειας η οποία βρίσκεται στη διαδικασία διαζυγίου και δεν διαθέτουν τη σωστή δομή έτσι ώστε να είναι δυνατή η αποφόρτιση όλων των συναισθημάτων με κοινωνικά αποδεκτούς τρόπους κατά τη φάση του συναισθηματικού διαζυγίου. Κάποιοι Δικηγόροι μη έχοντας την κατάλληλη κατάρτιση και μη έχοντας εξασκηθεί όσο θα χρειαζόταν συντελούν στην ένταση και στις συγκρούσεις του ζεύγους, όπως επίσης στην υπονόμευση και στην χρησιμοποίηση μη σωστών τακτικών κατά την νομική διαδικασία. Βέβαια πολλοί το κάνουν αυτό με σκοπό το οικονομικό όφελος.



    Οικονομικό διαζύγιο

    Σ’ αυτό το στάδιο γίνεται η διευθέτηση της κοινής περιουσίας των συζύγων και οι ρυθμίσεις σχετικά με τη διατροφή και τις ανάγκες της συζύγου και των παιδιών.

    Διαζύγιο από τον κοινό γονεϊκο ρόλο

    Με τον όρο «διαζύγιο από τον κοινό γονεϊκο ρόλο» εννοούμε ότι ενώ οι γονείς αποχωρίζονται τον συζυγικό τους ρόλο, ο κάθε γονέας ξεχωριστά διατηρεί το γονεϊκο του ρόλο απέναντι στα παιδιά. Σε αυτή τη φάση διευθετούνται όλα ζητήματα σχετικά με την επιμέλεια και το δικαίωμα επικοινωνίας των γονέων με τα παιδιά. Ο Bohanon θεωρεί ότι η ρύθμιση της επιμέλειας δημιουργεί ανάμεσα στο ζευγάρι μία άνιση κατανομή δικαιωμάτων. Έτσι λοιπόν, ότι έχει να κάνει με την δυνατότητα επίδρασης στην ανατροφή και την εκπαίδευση των παιδιών, αποτελεί πηγή σύγκρουσης και έντασης μεταξύ των γονέων. Από αυτό φαίνεται ότι όλες αυτές οι διαφορές έχουν τις αφορμές τους. Ο περισσότερο ψυχικός πόνος προέρχεται από το διαζύγιο που είναι από κοινό γονεϊκο ρόλο.

    Διαζύγιο από την κοινότητα

    Σ’ αυτό το στάδιο επέρχονται κάποιες αλλαγές στον κοινωνικό κύκλο των φίλων. Κάποιοι πρώην σύζυγοι παραμένουν στη ίδια γειτονιά όπου έμεναν και προηγουμένως, άλλοι έχουν να αντιμετωπίσουν την μοναξιά και την απομόνωση αναζητώντας υποστήριξη από διάφορες ομάδες και κοινωνικούς συλλόγους.


    Ψυχικό διαζύγιο

    Μετά από μία προσπάθεια αντιμετώπισης του ψυχικού τραύματος και της προσωπικής ανασυγκρότησης σταδιακά έρχεται η «απεξάρτηση» των δύο συζύγων μεταξύ τους. Αυτός ο διαχωρισμός έχει να κάνει και με στοιχεία της προσωπικότητας που μπορεί να έχει πάρει ο ένας από τον άλλον και αυτό να επηρέαζε τη ζωή του. Αρκετοί θεραπευτές υποστηρίζουν ότι αν και το ψυχολογικό διαζύγιο είναι το πιο δύσκολο στάδιο της διαδικασίας, προσφέρει την μεγαλύτερη ευκαιρία για ατομική ανάπτυξη και εξέλιξη και μπορεί να θεωρηθεί το πλέον σημαντικό και εν δυνάμει θετικό στοιχείο της διαδικασίας του διαζυγίου.
    Ο Wiseman (1975) αναφέρει κάποια στάδια σχετικά με την διαδικασία του πένθους που προκαλείται από μία ψυχολογική κρίση, που είναι παρόμοια με το θάνατο ενός αγαπημένου προσώπου. Τα πέντε αυτά στάδια είναι τα ακόλουθα:
1. Άρνηση. Πολύ συχνά οι δύο σύζυγοι χρησιμοποιούν αυτόν τον τρόπο άμυνας για να διατηρήσουν τον γάμο τους. Οι συχνότερες μορφές άρνησης είναι: πρώτον, οι σύζυγοι δηλώνουν ότι είναι ικανοποιημένοι από την έγγαμη ζωή τους και τη σχέση τους παρ’ όλα τα προβλήματα και τις δυσκολίες, και το δεύτερο, ότι οι σύζυγοι μπορεί να παραδέχονται ότι έχουν σοβαρά προβλήματα αλλά τα αποδίδουν κυρίως σε άλλους εξωτερικούς παράγοντες, για να αποφύγουν την συνειδητή αντιμετώπιση τους.
2. Απώλεια και κατάθλιψη. Όταν φτάσουν οι ίδιοι σε σημείο που θα συνειδητοποιήσουν την σοβαρότητα της κατάστασης, προκύπτει η ανάγκη να αντιμετωπίσουν την πραγματικότητα έτσι όπως είναι. Οι αντιδράσεις και τα συναισθήματα είναι παρόμοια με την απώλεια ενός σημαντικού ατόμου, την λύπη, την κατάθλιψη, την μοναξιά και την έλλειψη επικοινωνίας.
3. Θυμός και αμφιθυμία. Τα συναισθήματα όπου προκαλεί η αντιμετώπιση του διαζυγίου προκαλεί έντονα αισθήματα θυμού και απογοήτευσης, συναισθήματα που πολλές φορές αποτελούν και αίτια της κατάθλιψης. Οι ρυθμίσεις σχετικά με την επιμέλεια των παιδιών οικονομικά και πρακτικά θέματα πολλές φορές επιφέρουν εκρήξεις θυμού και οργής. Το να εκφραστούν όλα αυτά τα «αρνητικά συναισθήματα» και να αντιμετωπιστούν σταδιακά, είναι καθοριστικό για την τελική «αποδοχή» του διαζυγίου και την μετάβαση σε επόμενα στάδια προσαρμογής. Αρκετά συχνά κατά την φάση αυτού του σταδίου παρουσιάζονται και συναισθήματα αμφιθυμίας, και πολλές φορές θα δούμε προσπάθειες συμφιλίωσης και επανασύνδεσης.
4. Επαναπροσανατολισμός του τρόπου ζωής και της ταυτότητας. Εδώ και οι δύο οι σύζυγοι προσπαθούν να προσαρμοστούν σε ένα νέο τρόπο ζωής που απαιτεί μία διαδικασία επαναπροσδιορισμού της «ταυτότητάς» τους σε διάφορους τομείς, προσωπικούς, επαγγελματικούς, οικονομικούς. Πιο δύσκολη φαίνεται να είναι αυτή η φάση για τις γυναίκες που παντρεύτηκαν σε πολύ νεαρή ηλικία. Βρισκόντουσαν σε φάση όπου δεν μπορούσαν να αναπτύξουν την θέση τους επαγγελματικά και κοινωνικά
5. Αποδοχή και νέο επίπεδο λειτουργίας. Το ζευγάρι για να φτάσει στο σημείο να αποδεχτεί το διαζύγιο, του θα χρειαστεί χρόνος και αρκετή δουλειά. Ο/Η σύζυγος σιγά-σιγά αρχίζει και σταθεροποιεί την νέα του ταυτότητα, έχοντας ήδη αντιμετωπίσει σε μεγάλο βαθμό τα αισθήματα του θυμού προς τον άλλον σύζυγο και έχοντας αποκτήσει ήδη μία μεγαλύτερη ικανότητα κατανόησης και συνεργασίας, ιδίως ζητήματα σχετικά με τα παιδιά τους.

    Η Kessler αναφέρει τα στάδια της ψυχολογικής διάστασης της προσαρμογής του ατόμου στη διαδικασία του διαζυγίου. Αυτά είναι:
Α) Απομυθοποίηση. Όταν περάσει η αρχική περίοδος του ζευγαριού όπου όλα είναι τόσο όμορφα και ρομαντικά, σταδιακά αρχίζουν να εμφανίζονται οι πρώτες δυσκολίες και οι αντίθετες απόψεις κάνουν την εμφάνιση τους, τότε αρχίζει η απομυθοποίηση της σχέσης τους. Αυτή η απομυθοποίηση μπορεί να οδηγήσει είτε στην ενδυνάμωση της σχέσης με την ανοιχτή έκφραση συναισθημάτων, σκέψεων και την ειλικρινή επικοινωνία, είτε να οδηγήσει σταδιακά στην αρχική φάση του συναισθηματικού διαζυγίου στις αρνητικές πλευρές τις. Εδώ, σ’ αυτή την φάση η οικογένεια διατηρεί μία φαινομενική ισορροπία.
Β) Διάβρωση. Σ’ αυτή τη φάση αρχίζει να γίνεται ανοιχτή η έκφραση της απογοήτευσης, της έντασης, του θυμού και της απογοήτευσης. Ο ψυχικός πόνος είναι και για τους δύο συζύγους πολύ έντονος γιατί και οι δυο τους ενδιαφέρονται πολύ ο ένας για τον άλλον. Το βασικό τους εμπόδιο είναι ο τρόπος με τον οποίο επικοινωνούν, ο οποίος στηρίζεται πολλές φορές σε λεκτικά ή μη λεκτικά μηνύματα. Η ανάγκη για συναισθηματική κάλυψη πολλές φορές οδηγεί σε αναζήτηση και δημιουργία εξωσυγικών σχέσεων.
Γ) Αποσύνδεση / αδιαφορία. Στην φάση αυτή ο ένας προς τον άλλο εκφράζει μία αδιαφορία, υπάρχει μία σταδιακή ψυχική αποσύνδεση. Η συνηθέστερη μορφή επικοινωνίας τους είναι αυτής της «φαινομενικής ησυχίας» όπου υπάρχει μία υποβόσκουσα ένταση και θυμός. Η λεκτική επικοινωνία τους είναι αρκετά περιορισμένη και αποφεύγονται τρυφερές στιγμές. Η σύγχυση που επικρατεί για τις θετικές και αρνητικές πλευρές του γάμου είναι ιδιαίτερα έντονες και ο ένας σύζυγος ήδη έχει αρχίσει να σκέφτεται την ζωή του μετά το διαζύγιο.
Δ) Φυσικός χωρισμός. Η Kessler αναφέρει ότι ο φυσικός χωρισμός είναι ο πιο επώδυνος, υπάρχουν έντονα αισθήματα μοναξιάς, άγχους και σύγχυσης, και τα άτομα έχουν την ανάγκη για την αναζήτηση μιας νέας ταυτότητας. Θεωρείται ότι ο σύζυγος που κίνησε πρώτος την διαδικασία του διαζυγίου, εφόσον έχει αποσυνδεθεί πρώτος από την σχέση και δεν έχει αισθήματα απόρριψης, είναι περισσότερο προετοιμασμένος για να ζήσει μόνος του μετά τον χωρισμό. Το έχει ήδη ανάγκη και είναι έτοιμος να αντιμετωπίσει άγχος του και τον φόβο για το άγνωστο. Η Kessler, επίσης, επισημαίνει ότι αυτή η επαφή με τα αισθήματα άγχους και μοναξιάς οδηγούν το κάθε άτομο στην προσωπική του εξέλιξη και μέσα από αυτό μπορεί να αναβιώσει την προσωπική του δημιουργία, το θάρρος, την αποφασιστικότητα και την βαθιά ψυχική τους σύνδεση.
Ε) Θρήνος. Με την διαδικασία του θρήνου το άτομο «προετοιμάζεται» για τη ψυχολογική απομάκρυνση από το άλλο άτομο (το ίδιο και στην ανθρώπινη απώλεια). Τα συναισθήματα που επικρατούν είναι θυμός, ψυχική οδύνη, θλίψη.
ΣΤ) Δεύτερη εφηβεία. Ο/Η σύζυγος είναι σε μία φάση πλέον που αναδιοργανώνει αρκετά συναισθήματά, τρόπους έκφρασης που μέχρι τότε είχε. Νιώθει αισθήματα ανακούφισης, έντονης εσωτερικής χαράς, ανανέωσης απελευθέρωσης από τις δυσκολίες του διαζυγίου.     Αισθήματα και επιθυμίες που είχαν «κρυφτεί» βγαίνουν στην επιφάνεια, όπως διερεύνηση και κάλυψη προσωπικών αναγκών, πρόκληση για διαφορετικές ευκαιρίες. Εδώ υπάρχει η παγίδα στο να αντιδράσουν υπερβολικά κάποιες φορές. Αυτή η πρόσφατη «αποκτημένη ελευθερία» μπορεί να δημιουργήσει αρκετές περιστασιακές σχέσεις και αυτό αποτελεί ένα φυσιολογικό στάδιο της διαδικασίας προς την νέα αυτή φάση του ατόμου, απλά κάποιοι πολύ εύκολα μπορούν να παραξενευτούν με αυτή την αλλαγή, να μη το περιμένουν.
Ζ) Διερεύνηση και σκληρή προσπάθεια. Σ’ αυτή την φάση συνεχίζεται η διερεύνηση του εαυτού και των διαπροσωπικών σχέσεων, το άτομο πλέον αναλαμβάνει την πλήρη ευθύνη του εαυτού του, και της πορείας του. Συνεχίζει αυτήν την έντονη εξισορρόπηση σε διάφορους τομείς και την αναζήτηση ενός νέου συντρόφου. Γενικότερα η ατομική εξέλιξη συνεχίζεται.
    Τελικά η προσαρμογή του κάθε ατόμου στην διαδικασία ενός διαζυγίου έχει να κάνει με την ιδιοσυγκρασία και τις κοινωνικές ιδιαιτερότητες του περιβάλλοντος που ζει. Η ένταση του καθένα όπως επίσης και η χρονική περίοδος διαφέρουν, σημαντικό ρόλο παίζει το πόσο ο κάθε σύζυγος έχει «δουλέψει» κάποια πράγματα με τον εαυτό του αλλά και σε τι περίοδο επιλέγει να διαζευκτεί.

Ανεκτίμητη βοήθεια από τον "Ψυχολογικό Φάρο"

    1/11/2011
Πηγή: real.gr


    Υπάρχει μια πρωτοβουλία που ονομάζεται «Ψυχολογικός Φάρος». Στόχος του η πρόληψη, η επικοινωνία και η παροχή ψυχικής βοήθειας σε άτομα που το έχουν ανάγκη, κι όπως αποδεικνύεται, ο αριθμός όσων χρειάζονται ψυχολογική στήριξη αυξάνεται διαρκώς...

    "Ξεκίνησα το site το Μάιο με 30-40 επισκέπτες το μήνα και σήμερα έχω 4.000 - 5.000 την ημέρα" εξηγεί στο Real.gr ο εμπνευστής της ιδέας, κ. Θοδωρής Ξενιτόπουλος.

    Ο 44χρονος από τη Θεσσαλονίκη δεν είναι ψυχίατρος, ωστόσο είναι σε θέση να βοηθήσει αποτελεσματικά "μέσα από τα προσωπικά βιώματα που έχουμε ξεπεράσει" όπως σημειώνει.

    Κατανοώντας την δύσκολη οικονομική συγκυρία, ο κ. Ξενιτόπουλος έχει καταφέρει να πείσει 48 ψυχίατρους να συνεργαστούν παρέχοντας τις υπηρεσίες τους έναντι ελάχιστης αμοιβής (από 10 έως 30-40 ευρώ). Ο ίδιος, μέσω chat και τηλεφωνικής επικοινωνίας, μέσω Facebook και Twitter βοηθά στην αποδοχή του προβλήματος και τον εντοπισμό της βέλτιστης λύσης ανάλογα με την περίπτωση.

    Τα συχνότερα προβλήματα με τα οποία έρχεται αντιμέτωπος είναι καταθλιπτικά και αυτοκτονικά επεισόδια και κρίσεις πανικού. "Μόνο που κάποιος νοιάζεται για μένα, μου φτάνει" του λένε χαρακτηριστικά...

    Πρώην ιδιωτικός υπάλληλος, αναγκάστηκε να φύγει από τη δουλειά του όταν του τέθηκε το δίλημμα: «Θέλεις να βοηθάς τους ανθρώπους ή να δουλέψεις στο γραφείο;». Η απάντηση ήταν εύκολη, όμως τώρα, δυόμισι μήνες αργότερα, τα προβλήματα συσσωρεύονται - και ο κόσμος που αποζητά την επικοινωνία και την ανθρώπινη επαφή, αυξάνεται διαρκώς... Και δεν είναι μόνο από την Ελλάδα. «Μέσω skype και chat μιλάω και με μετανάστες στη Μελβούρνη και τον Καναδά», σημειώνει.

    Είναι χαρακτηριστικό ότι μέσα στους δυόμισι μήνες που έχει αφοσιωθεί στον «Ψυχολογικό Φάρο», έχει σώσει τη ζωή 37 ατόμων με την έγκαιρη επέμβασή του. Εξάλλου για αυτού του τύπου τα περιστατικά συνεργάζεται και με την Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος...

    "Δεν κοιμάμαι τα βράδυα, σκέφτομαι αυτούς τους ανθρώπους" θα πει στο real.gr. Μοναδικό του αίτημα: να του δοθεί ένα γραφείο, από τον Δήμο Παύλου Μελά Θεσσαλονίκης, όπου ανήκει, ώστε να μπορεί να συνεχίσει να προσφέρει τις υπηρεσίες του αφιλοκερδώς... "Ένα γραφείο θέλω κι ένα σταθερό τηλέφωνο, για να μπορέσω να συνεχίσω" λέει χωρίς ίχνος υπερβολής...

Το στρες στους άντρες αυξάνει τον κίνδυνο θνησιμότητας

    5/11/2011

    Άντρες που συστηματικά έχουν την εμπειρία περισσότερων από 2 στρεσογόνων γεγονότων κάθε χρόνο για εκτεταμένη περίοδο, εμφανίζουν 50% υψηλότερο ποσοστό θνησιμότητας σε σχέση με άντρες που νιώθουν λιγότερο στρες, αναφέρει νέα έρευνα. Μόνο 3 παράγοντες φάνηκε να βοηθούν στη μείωση της αρνητικής επίδρασης του χρόνιου στρες. Η καλή κατάσταση της υγείας, ο γάμος και η περιστασιακή κατανάλωση αλκοόλ.

    Η επικεφαλής της έρευνας, Carolyn Aldwin, του Oregon State University, δήλωσε ότι ενδεχομένως η προσπάθεια ελαχιστοποίησης των σημαντικών στρεσογόνων γεγονότων, ο γάμος και ένα ποτήρι κρασί κάθε βράδυ να αποτελούν το μυστικό της μακροβιότητας.

    Οι ερευνητές εξέτασαν την εικόνα στρες σε 18ετή περίοδο, από το 1985 έως το 2003 και κατέγραψαν τους παράγοντες στρες που συνδέονται με ομάδες μεγαλύτερης ηλικίας, όπως η απώλεια συζύγου ή η φροντίδα ηλικιωμένων γονέων.

    Η Aldwin, δήλωσε ότι οι περισσότερες έρευνες εστιάζουν σε στρεσογόνες καταστάσεις που συνδέονται με νεότερης ηλικίας ανθρώπους, όπως η αποφοίτηση, η απώλεια της εργασίας, η γέννηση του πρώτου παιδιού. Τροποποίησε τη μέτρηση του στρες ώστε να αντικατοπτρίζει τα είδη που γνωρίζουμε ότι μας επηρεάζουν περισσότερο καθώς μεγαλώνουμε και με έκπληξη παρατήρησε το πόσο ισχυρή ήταν η σχέση μεταξύ στρεσογόνων γεγονότων και θνησιμότητας.

    Η έρευνα, που δημοσιεύεται στη διαδικτυακή έκδοση του περιοδικού ‘Journal of Aging Research’, εξέτασε σχεδόν 1.000 άντρες. Άντρες που είχαν την εμπειρία κατά μέσον όρο 2 ή περισσότερων σημαντικών στρεσογόνων γεγονότων ανά έτος θεωρούνταν ότι είχαν χαμηλού επιπέδου στρες. Όσοι ανήκαν στην ομάδα μέτριου στρες πέρασαν 3 σημαντικά στρεσογόνες καταστάσεις, ενώ όσοι ανήκαν στο υψηλό στρες είχαν έως 6 σημαντικά στρεσογόνους παράγοντες κάθε χρόνο.

    Η έρευνα ανακάλυψε ότι ο κίνδυνος θνησιμότητας για άντρες στην ομάδα μέτριου βαθμού ήταν παρόμοιος με αυτόν των αντρών στην ομάδα υψηλού στρες. Η ερευνήτρια δήλωσε ότι φαίνεται πως υπάρχει όριο και ενδεχομένως οτιδήποτε περισσότερο από 2 σημαντικά στρεσογόνα γεγονότα το χρόνο φτάνει τους ανθρώπους σε αυτό. Οι ερευνητές σημείωσαν ότι σχεδιάζουν επίσης να ερευνήσουν την επίδραση του χρόνιου καθημερινού στρες και των στρατηγικών αντιμετώπισης.

    Η Aldwin, κατέληξε ότι οι άνθρωποι είναι δυνατοί και μπορούν να αντιμετωπίσουν αρκετά σημαντικά στρεσογόνα γεγονότα κάθε χρόνο. Ωστόσο η έρευνά της υποδεικνύει ότι μακροπρόθεσμα, ακόμα και το μέτριου επιπέδου στρες μπορεί να έχει ολέθριες συνέπειες.

ΠΗΓΗ: iatronet.gr
www.real.gr

Είμαστε ελεύθεροι;

    Της Σίσι Τριανταφύλλου
Protagon.gr

    Μεσημέρι Δευτέρας, ώρα «κοινής» ησυχίας ..Σε μια πολυκατοικία του κέντρου της Αθήνας όπου η ηχομόνωση αποτελεί ουτοπικό πλεονέκτημα, η ησυχία σπάει από τις φωνές δύο νεαρών κοριτσιών που τραγουδούν ασταμάτητα, χωρίς ρυθμό και δίχως να ενδιαφέρονται για το πώς η έκφραση τους αυτή φθάνει στα αυτιά των υπολοίπων ενοίκων..Τραγουδούν με όλη τους τη δύναμη..Δεν αργεί να ακουστεί η αναμενόμενη απειλή: «Θα φωνάξω την αστυνομία,σταματήστε!». Εκείνες απαντούν : « Δεν μας νοιάζει, είμαστε ελεύθερες! Εσείς που σιωπάτε στον καταιγισμό των επιβολών στις ζωές σας, είστε;»
    Η ελευθερία ως έννοια είναι για πολλούς αφηρημένη , κάπως άπιαστη. Σαν μια αγάπη που έμεινε στο βάθος της ψυχής να κοιμάται ή σαν ένα όνειρο που ευχόμαστε κάποτε να πραγματοποιηθεί. Η ελευθερία της σκέψης όμως δεν είναι παρά ένα δικαίωμα που ακόμη κι αν δεν το συνειδητοποιείς βράζει μέσα στην ψυχή σου..Ο νους δεν υπόκειται σε περιορισμούς ή δεσμεύσεις.Το να μπορείς να σκέφτεσαι ελεύθερα αποτελεί τρόπο ζωής και όχι σύστημα επιβίωσης.
    Βιώνουμε το τελευταίο διάστημα ένα χείμαρρο αλλαγών και επιβλητικών γεγονότων ,μια καταιγίδα δηλώσεων και υπονομεύσεων της κρίσης μας..Αφουγκραζόμαστε την περίεργη σιωπή της γειτονιάς μας όταν ένα ακόμη ξημέρωμα βρίσκει ανθρώπους εγκλωβισμένους σε προβλήματα και αδιέξοδους δρόμους..
    Μοιάζει σωτήριο το τραγούδι των κοριτσιών , μοιάζει αδήριτη ανάγκη να ελευθερώσουμε το μυαλό μας, να το αφήσουμε να ατενίσει –αν του μοιάζει μακρινή- την αλήθεια των πραγμάτων ..Να του επιτρέψουμε να αγγίξει την ομορφιά της καθαρής σκέψης.. να απομακρυνθεί από το σκοτάδι που επιθυμούν οι ψεύτικες υποσχέσεις να το βυθίσουν..
Εικάζεται σαν η μόνη λύση , η ελευθερία του σκέπτεσθαι και του πράττειν ,αποτελώντας αδιαμφισβήτητα την κυριότερη μορφή αυτοσεβασμού και αυτοκυριαρχίας .

Τρίτη 13 Σεπτεμβρίου 2011

Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΜΠΟΡΕΙ ΚΑΙ ΝΑ«ΓΕΝΝΑ» ΑΛΛΑΓΗ ΠΛΕΥΣΗΣ ΖΩΗΣ

    Τα τελευταία 2 χρόνια –τουλάχιστον- αρκετοί Έλληνες ζουν σε μία συνεχή και καθημερινή αβεβαιότητα. Αναφέρομαι ιδιαίτερα στα 2 αυτά τελευταία έτη διότι είναι αυτό που λένε και οι πολλοί «ο κόμπος έχει φτάσει στο χτένι».....!!!! Από τις αρχές του καλοκαιριού ο Σεπτέμβρης φάνταζε τόσο κοντινός που μπορεί κάποιος να αναφέρεται και στην επόμενη ημέρα. Τι θέλω να πω, βιώνουμε μία αμφισβήτηση γενικότερης φύσης, στο κομμάτι το επαγγελματικό, το κοινωνικό, το πολιτισμικό αλλά και στο προσωπικό. Λέγοντας κάποιος «πραγματικά δεν ξέρω αν σε μία ή δύο ημέρες θα έχω την δουλειά μου», μπορώ να πω ότι με λυπεί, με εξαγριώνει μία τέτοια τοποθέτηση, ιδίως από νέους ανθρώπους με ζωντάνια, όρεξη και θέληση για να χτίσουν και να εγκαθιδρύσουν τα όνειρα τους.....

    ΤΑ ΟΝΕΙΡΑ ΤΗΣ ΘΕΡΙΝΗΣ ΝΥΧΤΟΣ

    Δεν έχει να κάνει τόσο αν κάποιος είναι εκ φύσεως –αυτό που λέμε- αισιόδοξος ή απαισιόδοξος άνθρωπος, σ’ αυτήν την φάση επικρατεί και χρειάζεται να ενισχυθεί ο ρεαλισμός. Ιδίως στην δική μας την χώρα είναι αυτό που λέμε «μόδα» δηλαδή τι συνήθεια, τι διάθεση επικρατεί στον άλλον, να την υιοθετήσουμε όλοι, να αφομοιωθούμε όλοι στην ίδια κατάσταση. Εφόσον δυσκολεύεται ο διπλανός μας και έχει χάσει την ελπίδα του για ζωή, ε, τότε πρέπει μοιρολατρικά να συμπάσχουμε. Στις μέρες μας η «συγκρατημένη αισιοδοξία» ολοένα και μειώνεται και μ’ αυτή την αναφορά αυτού του κειμένου, αυτό χρειάζεται να ακουστεί. Δικαίωμα για αισιόδοξες σκέψεις έχουν όλοι, όλοι όσοι βρίσκονται σε δυσκολία ανάκαμψης. Όσοι μιλούν, όσοι γράφουν στον έντυπο τύπο, στον ηλεκτρονικό καλεσμένοι σε καθωσπρέπει εκπομπές διαλαλούν «έχετε πίστη στον εαυτό σας, πιστέψτε σ’ αυτόν», «να είστε αισιόδοξοι», «μην το βάζετε κάτω». Οι νεότερες γενιές απογοητεύονται μέρα με την ημέρα, γιατί μεγάλωσαν «αλλιώς», οι μεγαλύτεροι που με κόπο κατάφεραν να στηρίξουν τις επιλογές και τα όνειρα των παιδιών τους απογοητεύονται για το μέλλον τους. Κανείς δεν είναι ευχαριστημένος....αλλά.....σχεδόν σ’ όλες τις παρέες ακούς μόνο την υπάρχουσα κατάσταση χωρίς να υπάρχει μία περισσότερο δυναμική και ενισχυτική τοποθέτηση. Δηλαδή «ναι μεν αλλά.....». Ο Σεπτέμβρης που διανύουμε ήρθε αρκετά χλωμός σε αρκετές Ελληνικές οικογένειες και αυτό θα συνεχίζεται να γίνεται για αρκετό καιρό ακόμα, ίσως αυτή είναι η πραγματικότητα. Αυτό ως τοποθέτηση μπορεί να ακούγεται πολύ γενικό. Πιο συγκεκριμένα όμως εκείνο που χρειάζεται είναι ο καθείς να γυρίζει τον φακό στον εαυτό του και να αναρωτηθεί, να σκεφτεί ακόμα και να αναθεωρήσει τις δικές του επιλογές, να μην μείνει στάσιμος αλλά να εξελιχτεί. Πολλές φορές μπορεί να χρειαστεί κάποιος να φτάσει σε πολύ δυσμενή θέση για να χρειαστεί τότε να ανασυνταχθεί. Αυτό κυρίως επιτυγχάνεται έχοντας επίγνωση της προσωπικής εμπειρίας του καθενός και ανασκουμπώνοντας τα παλιά του τερτίπια. Πιο συγκεκριμένα κάποιος που έχει μάθει στην ζωή του να πορεύεται με έντονη διαχυτικότητα σε όλα, σε ανάγκες, επιθυμίες που απλά καλύπτουν άλλου είδους ανασφάλειες, πλέον χρειάζεται να χαλιναγωγήσει και να μετριάσει αυτή του την ένταση, αυτό το πολύ. Δεν κινδυνεύει κανείς όταν ζει και με εκείνα που είναι άκρως απαραίτητα, δεν είναι παραίτηση αυτό ή μοιρολατρία, αλλά τοποθέτηση νέων επιλογών και στόχων. Άνθρωποι που χάνουν την εργασία τους, που «έχτισαν» την ζωή τους σύμφωνα με τις αμοιβές τους χρειάζεται τώρα να αναδιοργανωθούν, δύσκολο και αρκετά καταπονητικό, αλλά από την αναζήτηση θετικών και ελπιδοφόρων μονοπατιών θα ορθοποδήσει ξανά. Η αρνητική σκέψη και ο συνεχιζόμενος απαισιόδοξος τρόπος ζωής το μόνο που επιφέρει είναι αστάθεια στην ζωή των ανθρώπων και δυστυχώς διαταραχή στην διάθεση, που αυτό ως συνέπεια έχει, κάποιος ολοένα να κλείνεται, να απομονώνεται, να απογοητεύεται και η ψυχική του υγεία ως αποτέλεσμα να κινδυνεύσει και να κλονιστεί!!!

    ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΝΑΣΦΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΨΥΧΙΚΗ ΔΙΑΤΑΡΑΧΗ

    Απότομη µείωση του εισοδήματος και ανεργία, είναι έννοιες που µέχρι πριν από λίγο καιρό δεν απασχολούσαν έντονα τους Έλληνες. Ξαφνικά όμως, έγιναν µέρος της καθημερινότητας τους και άλλαξαν την ποιότητα της ζωής τους. Ο φόβος για το αύριο και η αβεβαιότητα που δημιουργούν, εντάσεις στους ανθρώπους μεταξύ τους, πανικό, αστάθεια, απόσυρση και έντονη μοναξιά. Η κατάσταση αυτή που επικρατεί δεν έχει αντίκτυπο μόνο στο μηνιαίο εισόδημα του καθενός αλλά και στην ψυχολογική και μετά στην σωματική του υγεία και ισορροπία. Σύμφωνα µε τους επιδηµιολόγους, η οικονομική κρίση σχετίζεται τόσο µε αυξημένα περιστατικά ψυχοπαθολογίας, όπως η αγχώδης διαταραχή και η κατάθλιψη, όσο και µε σωματικές επιπτώσεις, όπως αύξηση των αυτοκτονιών και των εµφραγµάτων του µυοκαρδίου.
Η ανεργία συνοδεύεται επίσης, από αύξηση των θανάτων από ισχαιμική καρδιοπάθεια- κυρίως στους νεαρούς άνδρες: επειδή έχουν ενεργό θέση στην παραγωγική διαδικασία και πιέζονται περισσότερο είναι και εκείνοι που πλήττονται.
    Οι αυτοκτονίες, εξαιτίας της οικονομικής δυσπραγίας, αυξάνονται και στη χώρα µας, όπως και οι συναισθηματικές διαταραχές. Την ίδια ώρα, ξετυλίγονται ιστορίες ανθρώπων, που πνίγηκαν στα χρέη και αποφάσισαν να δραπετεύσουν από τα προβλήματα δίνοντας τέλος στην ζωή τους. Η απώλεια της εργασίας συνοδεύεται, επίσης, από ψυχικές διαταραχές, προβλήματα εθισμού και εξάρτησης, αυξημένη κατανάλωση καπνού και οινοπνεύματος, κατάθλιψη και χαμηλή αυτοεκτίµηση (Γιωτάκος Ο. Ψυχίατρος)
    Όταν ο άνθρωπος βρίσκεται σε παρατεταµένο άγχος, υπάρχουν σημαντικότατες επιδράσεις στην ψυχική του διάθεση, αλλά και στο σώμα του. Η άμυνα του οργανισμού του πέφτει, µέσω ενός πολύπλοκου µηχανισµού που οφείλεται στην επικοινωνία νευρικού και αμυντικού συστήματος. Αυτή την περίοδο τα ψυχοσωματικά συμπτώματα κάνουν την επανεμφάνιση τους, δερματικά εξανθήματα, πεπτικό σύστημα, πονοκέφαλοι, αραίωση μαλλιών αϋπνίες είναι ορισμένα από τα πιο σύνηθη. Η λειτουργία του ατόμου μπλοκάρει και νιώθει την ύπαρξη του να χάνεται.
    Και σαν να µην έφταναν όλα τα παραπάνω, πρόσφατη µελέτη σε Αμερικανούς και Ευρωπαίους 35αρηδες, έδειξε ότι το άγχος για την άσχημη οικονομική κατάσταση και την έλλειψη περίθαλψης οδηγεί τους σημερινούς 35άρηδες πιο νωρίς στη µέση ηλικία! Οι πραγματικές οικονομικές επιπτώσεις της ανεργίας, είναι επομένως, πολύ περισσότερες απ’ ό,τι υπολογίζεται µε βάση τους κλασικούς οικονομικούς δείκτες. Το πραγματικό κόστος της ανεργίας για τον εργαζόμενο και την κοινωνία, είναι πολύ µεγαλύτερο, αφού ένα κύμα απολύσεων μπορεί να επηρεάσει την υγεία των απολυμένων, µε ό,τι αυτό συνεπάγεται για τα συστήματα δημόσιας υγείας.

    ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΕΡΗ ΔΙΑΧΕΙΡΗΣΗ ΕΝΤΟΝΟΥ ΑΓΧΟΥΣ

-Συζητήστε ότι σας προβληματίζει, μοιραστείτε με ανθρώπους που εμπιστεύεστε.
-Ορίστε ένα νέο πλάνο για να κινηθείτε. Προσπαθήστε να μην εμμένετε στην ίδια κατάσταση που ταλανίζει και δεν σας βοηθά να επαναπροσδιορίσετε στόχους.
-Δεχθείτε ακόμα και να απασχοληθείτε με κάτι εφήμερο σε εργασιακό πλαίσιο, έτσι ώστε και να νιώθετε σημαντικοί και αποδοτικοί αλλά και με την αυτοπεποίθηση που αυτή η κίνηση θα σας δώσει θα μπορείτε περισσότερο εύκολα να θέτετε κινήσεις και στόχους προς επίτευξη.
-Πιστέψτε στον εαυτό σας, δεν θα το κάνει κανείς άλλος για εσάς.
-Δεν είναι προσωπική ήττα, αλλά μία κοινωνική έντονη κατάσταση
-Με ευελιξία σκεφτείτε προσωπικά πως οδηγηθήκατε σ΄’ αυτό το σημείο και αναζητήστε διαφορετικούς τρόπους επιβίωσης, ακόμα και αν μέχρι τώρα τους αρνιόσασταν, όπως κάλυψη αναγκών, επαγγελματικής πλεύσης.
-Αναζητήστε πιο άμεσους και προσωπικούς τρόπους εστίασης και διασκέδασης, όπως η συγκέντρωση φίλων σε σπίτια. Άμεση επικοινωνία, ζεστή ατμόσφαιρα, μοίρασμα συναισθήματος, ξεφορτωθείτε αυτό που σας βαραίνει.
-Επίσης, μην εμμένετε σε κάτι που δεν βγαίνει συνεχίστε να δοκιμάζετε κάτι που σας ταιριάζει, βρείτε εναλλακτικές λύσεις.
-Επιτρέψτε στον εαυτό σας να χαμογελά, να σκέφτεται όμορφα, να ελπίζει, μην του το στερείτε αυτό.
-Ακόμα και οι πιο επίπονες δοκιμασίες είναι για όλους, χωρίς διάκριση, προσαρμόστε τες στην ζωή σας, να εξελίσσεστε και να προχωράτε.
-Να ανακαλύψετε τον εαυτό σας
-Ζητήστε βοήθεια, αφεθείτε, όσοι μεγαλώνουν με την πεποίθηση ότι «δεν εκδηλώνω την ανάγκη μου, ή την δυσκολία μου», τους είναι μεγάλο βαρίδιο να δείξουν ευαλωτότητα. Αλλάξτε το αυτό, τότε και μόνο θα δείτε ποιοι πραγματικά είναι κοντά σας και αξίζει να έχετε δίπλα σας.


    ΑΠΕΛΠΙΣΙΑ

    Οι άνεργοι έχουν χαμηλότερη αυτοπεποίθηση, νιώθουν απορριπτέοι από την κοινωνία και αναπτύσσουν µε τη σειρά τους αισθήματα εχθρότητας για αυτή, βιώνουν χρόνια πικρία κι απογοήτευση και παρουσιάζουν συµπτώµατα κατάθλιψης, αρνούνται κάθε τι θετικό και ελπιδοφόρο, απόσυρση και άρνηση κυριαρχεί στην καθημερινότητα τους. Αναπτύσσεται μέσα τους η αίσθηση πως δεν µπορούν να πάρουν στα χέρια τους τα ηνία της ζωής τους και σε πολλές περιπτώσεις κυρίως όταν χάνουν αυτό που λέμε «σταθερή και βέβαιη εργασία», το στρες που βιώνουν είναι αρκετά µεγάλο με περισσότερη διάρκεια ακόμα και για κάτι δυσάρεστο που μπορεί άλλοτε να είχαν ζήσει (Γιωτάκος Ο.)
    «Η κοινωνικοοικονομική κατάσταση επηρεάζει κατά τη διάρκεια της παιδικής ηλικίας τον πρώιμο λόγο και τα προμετωπιαία εκτελεστικά συστήματα ελέγχου και τροποποιεί τις σχέσεις εγκεφάλου-συμπεριφοράς σε σχετιζόµενες µε ανάγνωση δοκιμασίες» (Γιωτάκος Ο.) «Παρομοίως, η κακή κοινωνικο-οικονοµική κατάσταση συμβάλλει σε µειωµένη απόδοση και προσοχή»


    Παρουσιάζονται τα αποτελέσματα μιας πρόσφατης έρευνας που πραγματοποιήθηκε από το Κ.Ε.Τ.Α.Κ. (Κέντρο Ερευνών, Τεχνολογικής Ανάπτυξης & Καινοτομίας ) του Mediterranean College. Η Έρευνα, σκιαγραφεί τις επιλογές και τις προτεραιότητες των νέων κάτω από τις επιπτώσεις της Χρηματοπιστωτικής και Οικονομικής Κρίσης και αποκαλύπτει τις επιδράσεις της σε αξίες και συμπεριφορές.
Μερικά από τα συμπεράσματα της έρευνας ήταν ότι οι νέοι αισθάνονται αβεβαιότητα για το μέλλον στη πλειοψηφία τους (42%), απαισιοδοξία σε ποσοστό 20% αλλά και αισιοδοξία σε ένα μεγάλο ποσοστό της τάξης του (38%). Στην πλειοψηφία τους πιστεύουν ότι το βιοτικό τους επίπεδο θα παραμείνει σταθερό (48%) για τον επόμενο χρόνο, ότι θα χειροτερέψει σε ποσοστό (36%) και ότι θα βελτιωθεί (16%). Η εργασία για την πλειοψηφία των νέων (49%) αποτελεί τον τρόπο για να κερδίσουν τη ζωή τους και να επιβιώσουν, σε ποσοστό (41%) τον τρόπο να βελτιώσουν τη ζωή τους και το κοινωνικό τους status, ενώ για ένα ποσοστό (10%) τον τρόπο να αναπτύξουν την προσωπικότητά τους και τις δεξιότητές τους. Στο ερώτημα εάν θα αναθεωρούσαν τις αποφάσεις για σπουδές, ώστε να κατευθυνθούν σε πιο ασφαλείς επιλογές σε σχέση με την επαγγελματική αποκατάσταση, το (49%) των νέων απαντά ναι. (Πηγή: Γαλάνης Β. Διευθυντής Επικοινωνίας του Mediterranean College.

    ΚΑΛΗ ΔΙΑΘΕΣΗ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ

    Γενικά η θετική διάθεση αυξάνει το αίσθημα της δημιουργικότητας, τα θέματα επιλύονται πιο εύκολα και ο τρόπος σκέψης είναι θετικός (Ψούνη Λ. 21.12.2010). Η μουσική είναι ένας καλός τρόπος για να ανέβει η διάθεση, η ανάγνωση ενός χρήσιμου και καλού βιβλίου, μία βόλτα με φίλους χαρίζει ευεξία, χαλαρότητα, τοποθέτηση άλλων απόψεων. Δεν είναι ντροπή κάποιος να αναζητήσει τρόπους και διεξόδους βοηθητικούς για τον εαυτό του, αρκεί να το κάνει.

    ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

    Πώς πρέπει όμως να αντιδράσουμε στην κρίση; Σε περιόδους γενικευμένης οικονομικής κρίσης, ψυχολόγοι και ψυχίατροι συμφωνούν πως το σημαντικότερο είναι να αντιληφθούμε πως πρόκειται για µία γενική κατάσταση, ούτως ώστε να μην προσλαµβάνουµε το γεγονός ότι δεν τα βγάζουμε πέρα ή ότι χάσαμε τη δουλειά µας, ως προσωπική αποτυχία. Ο καθένας μπορεί να βρει έναν τρόπο να το κάνει, αρκεί να προσπαθήσει, να βρει το «κλειδί» που του αρμόζει και να βρει μεθόδους και τρόπους προσαρμογής και αντιμετώπισης της δυσκολίας που βιώνει. Ακόμα και μόνος του να μην είναι έτοιμος να το βρει, ή να είναι μπλοκαρισμένος, μπορεί να υπάρχουν υποστηριχτικοί άνθρωποι δίπλα του ακόμα και να αναζητήσει ο ίδιος πιο άμεση βοήθεια από ένα ειδικό. Η αλληλοβοήθεια σε περιόδους, όπως η σημερινή, είναι πολύτιμη για την κοινωνία µας

Παρασκευή 29 Ιουλίου 2011

Εικαστική θεραπεία κατά του burnout

    Σε υπερβολικό άγχος οφείλεται το σύνδρομο

    Ο όρος burnout, κατά τον Freudenberger σχετίζεται με την εργασιακή εξάντληση. Συνοδεύεται συχνά από σωματικά συμπτώματα εξουθένωσης, υπνηλίας, καταθλιπτική διάθεση, πλήξη, ανία, απαισιοδοξία ή και μονοτονία, ευερεθιστότητα, μεροληψία, καχυποψία, αρνητική και αλαζονική στάση απέναντι στην εργασία.

    Η εξάντληση ως γενική κατάσταση είναι ένα σύνδρομο συναισθηματικού κορεσμού, αποπροσωποποίησης και μειωμένης ικανότητας επίδοσης:

* Ο συναισθηματικός κορεσμός αφορά τα συναισθήματα ατόμων που μέσω της επικοινωνίας τους με άλλα άτομα, νιώθουν ότι δεν μπορούν πια να ανταποκριθούν σε απαιτήσεις του περιβάλλοντος εργασίας τους.
* Η αποπροσωποποίηση αφορά μια ασυναίσθητη και απαθή αντίδραση προς άτομα που συνήθως είναι οι αποδέκτες των υπηρεσιών αυτών.
* Η περιορισμένη προσωπική ικανότητα επίδοσης αφορά μείωση του συναισθήματος τους, όσον αφορά την αρμοδιότητα και την επιτυχή διεξαγωγή της εργασίας τους.

    Ερευνητικές διαπιστώσεις: Σε νεότερες έρευνες γύρω από το στρες το burnout σχετίζεται με το αποτέλεσμα μιας διαδικασίας που αποτελείται από εργασιακές επιβαρύνσεις, στρες και ψυχολογική προσαρμογή. Στη διάρκεια της διαδικασίας 'συναλλαγής' οι επαγγελματίες κατά κανόνα απομακρύνονται. Η ενέργειά τους αυτή θεωρείται αντίδραση απέναντι στους στρεσογόνους παράγοντες της εργασίας τους και το στρες που βιώνουν κατά τη διάρκειά της.

    Στην εξάντληση διακρίνονται τρία στάδια:

* Το πρώτο στάδιο αναφέρεται σε μια ανισορροπία μεταξύ των πηγών βοηθείας και των απαιτήσεων (στρες).
* Το δεύτερο είναι η άμεση, μικρής διάρκειας συναισθηματική αντίδραση απέναντι στην ανισορροπία αυτή, που χαρακτηρίζεται από συναισθήματα φόβου, έντασης, υπνηλίας και εξάντλησης (πίεση).
* Το τρίτο αναφέρεται σε μια σειρά αλλαγών στις στάσεις και τη συμπεριφορά, όπως η τάση να μεταχειρίζονται τους αποδέκτες της εργασίας με αποστασιοποιημένο και μηχανικό τρόπο ή αλαζονικά.

    Τελευταία με βάση διάφορες εμπειρικές έρευνες αναφέρεται το μοντέλο των φάσεων, ως σημαντική διάσταση του όρου «εξάντληση».

    Οι Maslach και Jackson προτείνουν τη θεώρηση τριών συστατικών αυτού του συνδρόμου στο πλαίσιο του εξελικτικού μοντέλου φάσεων, στο οποίο την αποπροσωποποίηση ακολουθεί περιορισμένη προσωπική ικανοποίηση και τελικά συναισθηματική εξάντληση.

    Πιθανά αίτια: Ο κυρίαρχος τύπος αιτιολογικής επεξήγησης στηρίζεται σε μια δυσανάλογη σχέση ανάμεσα στις υψηλές απαιτήσεις της εργασίας και συχνά τη δύσκολη πραγματικότητα της επαγγελματικής καθημερινότητας.

* Ως πρώτιστη αιτία στην περίπτωση αυτή παρουσιάζονται οι προσδοκίες, οι επιθυμίες και οι ανάγκες του εργαζομένου που προέχουν της επαγγελματικής του ταυτότητας.

    Με την ίδια 'ανθρωποκεντρική' λογική αποδίδεται ευθύνη στις ακόλουθες αιτίες:

* τελειομανία
* αδικαιολόγητη απαισιοδοξία
* υπερβολική ανάγκη αποδοχής
* ανικανότητα να τεθούν όρια στο φόρτο εργασίας
* κακή διαχείριση χρόνου
* περιορισμένες ψυχαγωγικές διέξοδοι
* ανεπαρκείς δεξιότητες φροντίδας της υγείας και της φυσικής κατάστασης
* καταπιεσμένη δημιουργικότητα

    Επιδράσεις – Συνέπειες: Το burnout συχνά αποδίδεται σε υπερβολικό στρες, το οποίο επειδή δεν τυγχάνει ιδιαίτερης μεταχείρισης στον εργασιακό χώρο, οδηγεί τους εργαζομένους στην αλλαγή απασχόλησης. Έτσι το burnout είναι δαπανηρό αφού συχνά οδηγεί στην εκ νέου εκπαίδευση των εργαζομένων, σε μειωμένη εργασιακή απόδοση, υψηλό αριθμό απουσιών. Ως προς τα ίδια τα άτομα, αναφέρονται εργασιακές δυσαρέσκειες, συμπτώματα αποξένωσης, κατάθλιψη και ψυχοφυτικές διαταραχές.

    Δυνατότητες αντιμετώπισης: Η συναισθηματική έκφραση και το υποστηρικτικό εργασιακό περιβάλλον με έντονα ανεπτυγμένο το ομαδικό πνεύμα αναφέρονται ως οι κυριότεροι παράγοντες μείωσης του burnout.
Ιδίως σε περιόδους αβεβαιότητας και αλλαγής η κοινωνική δικτύωση στον εργασιακό χώρο παίζει ρόλο κλειδί στην προστασία των εργαζομένων από το burnout.

    Η δημιουργία ομαδικού πνεύματος στο χώρο εργασίας αποτελεί δυνατή άμυνα απέναντι στις συνεχείς αλλαγές στον κόσμο των εταιριών και προωθεί ένα εργασιακό περιβάλλον ανταποδοτικό και με νόημα για τους εργαζομένους.

    Εικαστική Θεραπεία

    H Εικαστική Θεραπεία προσφέρεται ως ένα αποτελεσματικό εργαλείο έκφρασης και επεξεργασίας των συναισθημάτων τόσο σε ατομικό επίπεδο όσο και σε ομαδικό. Αν εφαρμοστεί σε ομαδικό επίπεδο, π.χ. από τα άτομα μιας επαγγελματικής ομάδας, δίνεται η δυνατότητα για αυτoφροντίδα από τη μια και ενθάρρυνση της ομαδικότητας από την άλλη.

    Βοηθά τους εμπλεκόμενους να συνειδητοποιήσουν τα συναισθήματά τους, να τα εκφράσουν με ασφάλεια και να δημιουργήσουν ένα υγιές περιβάλλον. Η τέχνη επιτρέπει στα άτομα να αιχμαλωτίσουν και να διατηρήσουν τις στιγμές που αξίζουν από την εξάσκηση του επαγγέλματος.

    Προσφέρει απτά αναμνηστικά των θετικών πλευρών της εργασίας του κάθε ατόμου. Χρησιμοποιείται δηλαδή ένας συνδυασμός δημιουργικής διαδικασίας και ψυχοθεραπευτικών μεθόδων προκειμένου τα άτομα να βοηθηθούν να διαχειριστούν τις συναισθηματικές συγκρούσεις, να αυξήσουν την αυτογνωσία τους και να εξελιχθούν προσωπικά.

    Πρόκειται για μια σειρά από φάσεις με κυριότερες της εικαστικής δημιουργίας και του συλλογισμού πάνω σε αυτή. Επίσης η εικαστική θεραπεία βοηθά στην αποκάλυψη και έκφραση του στρες. Παρέχει έναν παιχνιδιάρικο και μη απειλητικό τρόπο για καλύτερη γνωριμία μεταξύ των εργαζομένων, για αύξηση της επικοινωνιακής τους ικανότητας και για την εμπλοκή τους στη φροντίδα του ίδιου τους του εαυτού.

    Πηγή: iatronet newsbeast.gr

Το ψυχαναγκαστικό φαγητό

    Δύσκολα γεγονότα ζωής και έλεγχος του βάρους

    Τις τελευταίες δεκαετίες αρκετά ερωτηματολόγια διατροφικών συνηθειών μετρούν τις αλλαγές στο πρόγραμμα διατροφής των ανθρώπων που, αν και είναι φυσιολογικά άτομα και δεν παρουσιάζουν ψυχιατρικό ιστορικό, αποτυγχάνουν να ελέγξουν το βάρος τους.

    Τα ερευνητικά δεδομένα παρουσιάζουν μια ισχυρή σχέση ανάμεσα στην αδυναμία ελέγχου του βάρους και στα δύσκολα γεγονότα της ζωής -οι γυναίκες παρουσιάζουν μάλιστα υψηλότερα σκορ- είτε αυτά τα γεγονότα είναι τακτικά και αναμενόμενα από τον φυσιολογικό κύκλο της ζωής (εφηβεία, ώριμη ηλικία, γηρατειά, θάνατος), είτε έκτακτα (διαζύγιο, ταραγμένες οικογενειακές και διαπροσωπικές σχέσεις, αλλαγές στη δομή της οικογένειας, ανεργία, ασθένεια, ατυχήματα κ.λπ.).

    Τα γεγονότα αυτά, αλλά και όλα όσα υποκειμενικά χαρακτηρίζει ένα άτομο ως δύσκολα, λειτουργούν ως «κεραυνός εν αιθρία», απορρυθμίζουν την καθημερινότητα, απειλούν τα σχέδια της ζωής, τον «χάρτη πλεύσης» στο παρόν και το μέλλον και απαιτούν επείγουσα ακόμη και κατεπείγουσα «απαίτηση» του οργανισμού να βρεθούν προσαρμογές στις νέες συνθήκες, προκειμένου να επιβιώσει σωματικά, συναισθηματικά και πνευματικά.

    Συχνά, οι αμέτρητες συνηθισμένες συνδιαλλαγές και η ανιαρή καθημερινότητα μάς προσφέρουν μια αίσθηση ασφάλειας και σταθερότητας. Όταν απορρυθμίζεται η ρουτίνα μας, δεν χάνουμε μόνο τις γνώριμες συνήθειες, χάνουμε και τον εαυτό μας, την κοινωνική μας ταυτότητα, την αίσθηση εκτίμησης και αυτοεκτίμησης.

    Κίνδυνος και απάντηση του αμυντικού μηχανισμού

    Σωματικός κίνδυνος: Ο οργανισμός αντιμετωπίζει τον σωματικό κίνδυνο με μια αυτόματη και ασυνείδητη νευροφυτική θύελλα, συχνά σωτήρια, καθώς προκαλεί ακαριαίες αντιδράσεις (π.χ. στην αποφυγή ενός τροχαίου).

    Η απελευθέρωση γλυκόζης, αλλά και ινσουλίνης στο αίμα, η ενεργοποίηση του μηχανισμού της κορτιζόλης, υπεύθυνης και για την επιβράδυνση του μεταβολισμού, αμινοξέων κ.λπ., βοηθούν στην απόκτηση της αναγκαίας ενέργειας για μια αποτελεσματική και εκτονωτική δράση. Παράλληλα, αυξάνεται η αίσθηση της πείνας, για την αναπλήρωση της χαμένης ενέργειας.

    Συμβολικός κίνδυνος- τα άγχη της εποχής: Το αμυντικό χημικό σύστημα του οργανισμού θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι κυριολεκτικά ατελές στον σύγχρονο άνθρωπο, που δεν έχει δομηθεί για να ξεχωρίζει τον πραγματικό κίνδυνο (σωματικό) από τον κοινωνικό, συμβολικό, φαντασιακό. Ενώ δηλαδή η σκέψη «τι θα γίνει αν δεν περάσω τις πανελλήνιες εξετάσεις» αποτελεί ένα άκυρο και άκαιρο σήμα κινδύνου, προκαλεί ακριβώς την ίδια χημική αντίδραση, με αυτήν που προκαλεί ένας πραγματικός κίνδυνος.

    Ο σύγχρονος άνθρωπος υποφέρει περισσότερο από φανταστικούς κινδύνους: απώλειες σχέσεων, αποτυχίες, ματαιωμένες επιθυμίες, αδυναμίες, ασθένειες, απειλές κοινωνικής ταυτότητας, αίσθηση απειλής επιβίωσης κ.λπ. χαρακτηρίζουν την καθημερινή μας ζωή.

    Μικρές και μεγάλες δυσκολίες, μικρά κα μεγάλα «πένθη» ακόμα και για επικριτικά σχόλια στις διαπροσωπικές σχέσεις, αν και μπορούν να λυθούν με αλλαγές και προσαρμογές, διαιωνίζονται με διαρκή εκκρεμότητα και οι λύσεις εξαιτίας των δισταγμών από ανύπαρκτους κινδύνους κάποια αόριστης απώλειας αναβάλλον

    Τα στρεσογόνα γεγονότα γεννιούνται πολύ πιο πριν την απώλεια ελέγχου του βάρους.
Αρκετοί οι άνθρωποι κλείνουν τα μάτια στα προειδοποιητικά σημάδια μιας επερχόμενης δυσκολίας ή διστάζουν να διεκδικήσουν μια νέα ισορροπία με τις κατάλληλες προσαρμοστικές διεργασίες. Τότε το άγχος, ο φόβος, η απειλή παραμένουν ενεργά, προκαλώντας την ίδια συνεχή, αλλά και αδιέξοδη χημική ανταπόκριση και την αντίστοιχη αίσθηση πείνας.

    Το ψυχαναγκαστικό φαγητό και η ανατροπή της ρουτίνας ζωής

    Οι φαντασιακοί κίνδυνοι απειλούν να απορρυθμίσουν την καθημερινότητά μας. Όσο περισσότερο νιώθουμε τη ζωή μας εκτός ελέγχου, τόσο μεγαλύτερες είναι οι πιθανότητές μας η διατροφή μας να ακολουθήσει τον ίδιο δρόμο. Το συναισθηματικό φαγητό είναι η εξωτερίκευση του άγχους.

    Έχει επίσης παρατηρηθεί, ότι η προσπάθεια ελέγχου των συναισθηματικών επιπτώσεων, λόγω των περιστάσεων, δημιουργεί μια παράδοξη επιθυμία να κερδίσει κάποιος βάρος, αναστέλλοντας τον έλεγχο που μέχρι τώρα ασκούσε.

    Φαίνεται πως όταν χάνουμε τις καθημερινές αμέτρητες συνδιαλλαγές, την «ανιαρή» καθημερινότητά μας, όταν απορρυθμίζεται η ρουτίνα μας, δεν χάνουμε μόνο ένα πρόσωπο ή μια κατάσταση, χάνουμε και τον εαυτό μας μπροστά στην φαινομενική αδυναμία να αλλάξουμε τα σχέδια ζωής, τα όνειρα και τις προσδοκίες που είχαμε μέχρι τότε δομήσει, με αποτέλεσμα να χάνουμε και το νόημα της ζωής, την αίσθηση ικανοποίησης πως όλα πάνε καλά και σύμφωνα με τις προβλέψεις μας.

    Η αναζήτηση παρηγοριάς στο συναισθηματικό φαγητό, το γνωστό μας «τσιμπολόγημα» αν και προέρχεται από τον μηχανισμό της πείνας, είναι η πιο συνηθισμένη και ασυνείδητη αντισταθμιστική «θεραπεία» στα εξωτερικά ερεθίσματα του άγχους και της ματαίωσης, λόγω της σημασίας που έχει η τροφή στην ανθρώπινη ζωή.

Πηγή: mednutrition.gr newsbeast.gr

Τετάρτη 13 Ιουλίου 2011

ΥΠΟΧΟΝΔΡΙΑΣΗ: Ο ΦΟΒΟΣ ΝΑ ΖΗΣΕΙΣ

    Θα γίνει αναφορά σε κάτι που αρκετούς από εμάς μπερδεύει και δημιουργεί σύγχυση της έννοιας «κατά φαντασίαν ασθενής» ή υποχόνδριος (κατά την Ψυχοπαθολογία), και όμως μπορεί μία ανεπέστιτη ιδέα να γίνει σύνηθης εμμονή, το άτομο να μην ηρεμεί μέχρι να διαπιστώσει ότι όλα μπορεί και να ανήκουν στην «σφαίρα της φαντασίας του» και αν τελικά διαπιστωθεί ότι είχαν δίκιο ότι αυτή η εμμονή αυτός ο παραλογισμός είχε μία βάση και μία αλήθεια;;;; Θα μιλήσουμε κυρίως για τις περιπτώσεις όπου μία σωματοποιημένη διάσταση γίνεται εμμονή, καθήλωση είτε υπάρχει αιτία είτε όχι. Άνθρωποι με υποχόνδρια στοιχεία κυρίως εναγάγουν αυτά τα χαρακτηριστικά στην καθημερινότητα τους για να επιβεβαιώσουν στον εαυτό τους και κατά συνέπεια στους άλλους ότι πάντα κάτι έχουν και αυτό που το εναποθέτουν;; στο συμπέρασμα ότι εκείνο που τελικά τους συμβαίνει επιβεβαιώνει και την αρχική τους αιτιολογία ΟΤΙ ΚΑΤΙ ΕΧΟΥΝ!!
    Μέσα από την υποχονδρίαση το άτομο εκφράζει το πρόβλημα, ζητά αναγνώριση, προσοχή και αν αυτό είναι δυνατό η προσοχή να είναι σταθερή και συνεχιζόμενη από το περιβάλλον του. Τα άτομα με υποχόνδρια χαρακτηριστικά δυστυχώς δεν έχουν μία ήρεμη ζωή για τους ίδιους, στο βάθος είναι δυστυχισμένοι αν και δεν το εκφράζουν πάντα γιατί αρχικά θέλουν να δείχνουν ότι είναι καλά με την ζωή τους, δεν αγχώνονται ιδιαίτερα και η σωματική τους υγεία πρέπει να είναι άριστη και συνήθως αυτό παλεύουν, η οργανική τους υγεία να μην υστερεί σε κάτι διότι μετά δυσκολεύονται αρκετά να ζουν, να απολαμβάνουν και να βιώνουν μία τέτοια κατάσταση στην πραγματική της διάσταση. Από τους άλλους περιμένουν απλά να τους καταλάβουν και πολλές φορές να συμμαχήσουν μαζί τους. . Ενημερώνονται για τα πάντα με ότι έχει να κάνει με την ιατρική εικόνα του οργανισμού, συνήθως εμμένουν σε ένα ή και περισσότερα συμπτώματα με τα οποία όμως ασχολούνται πολύ διεξοδικά και με το παραπάνω όπως θα λέγαμε. Δηλαδή εάν κάποιος έχει θέμα με τους πονοκεφάλους είναι βέβαια ότι γνωρίζει τα πάντα με το ότι έχει να κάνει με το ζήτημα αυτό, την φαρμακευτική αγωγή, τα ακριβή συμπτώματα, τι τους προκαλεί, την επιδημιολογία αλλά και σε ποιες καταστάσεις μπορεί να φτάσει κάποιος και να έχει πονοκεφάλους. Ο «Κατά φαντασίαν ασθενής» όπως αποκαλείται κυρίως ουσιαστικά στην ζωή του είναι μόνος, οι άνθρωποι γύρω του νιώθουν μια κούραση με τον τρόπο που ζει και επικοινωνεί, συσχετίζεται μέσα από το πρόβλημα του, κάνει και δημιουργεί σχέσεις μέσο της ιδιαιτερότητας του που εκείνος την μεταφράζει φυσιολογική κατάσταση!!! Μένοντας κάποιος δίπλα σε ένα τέτοιο άτομο ή θα έχει αποφασίσει να συμμαχήσει μαζί του στο θέμα της εμμονής του, ή θα έχει δεχθεί την κατάσταση του ως έχει και συμβατά θα συνεχίζει βιοποριστικά την ζωή μαζί του.

    ΣΩΜΑΤΟΜΟΡΦΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ

    Στις σωματόμορφες διαταραχές ανήκουν οι: - Η Μετατρεπτική Διαταραχή -Η Υποχονδρίαση -Η Σωματοδυσμορφική Διαταραχή -Σωματοποιητική διαταραχή και – ο Ψυχογενής πόνος. Κατά την ιστορία ο όρος υποχονδρίαση χρησιμοποιήθηκε τον 17ο αιώνα από τον Άγγλο Σύντενχαμ και υποδηλώνει μία μορφή της αντρικής υστερίας. Τα κύρια χαρακτηριστικά της είναι η έντονη έως και υπερβολική ευαισθησία ασήμαντων σωματικών ενοχλήσεων όπου το άτομο τα εκλαμβάνει ως συμπτώματα κάποιας πολύ σοβαρής ασθένειας, αν και η διαβεβαίωση από την ιατρική πλευρά είναι καθησυχαστική ότι δεν υπάρχουν κάποιες ενδείξεις εκείνοι αγνοούν ό,τι ακούν και επιμένουν και ψάχνουν να επιβεβαιώσουν αυτό που αρχικά πιστεύουν, ότι οπωσδήποτε κάτι έχουν. Ανακουφίζονται μόνο όταν έστω και αργά κάποιος επιβεβαιώσει χωρίς ενδεικτικές αποδείξεις ότι πραγματικά κάτι έχει, από κάτι πάσχει. Ένα άτομο με υ.χ. (υποχόνδρια χαρακτηριστικά) εκφράζει ένα σημαντικό και χρονοβόρο φόβο, ότι κάτι έχει, συνήθως ένας ιατρός δεν είναι ο κατάλληλος για να τον βοηθήσει στο να φύγει από τον νου του αυτή η ιδέα που έχει φωλιάσει μέσα του. Ίσα-ίσα, από ένα γιατρό περιμένει το άτομο αυτό επιβεβαίωση ότι από κάτι πάσχει ή ότι υπάρχει ένδειξη ότι σε κάτι και είναι επιρρεπής. Όταν αυτός ο φόβος φτάσει σε σημείο να είναι έντονος και αυτό έχει ως συνέπεια να διαταράσσει την ψυχοσυναισθηματική ισορροπία του ατόμου, την επαγγελματική και κοινωνική του ευημερία τότε η διάγνωση συγκαταλέγεται ως άτυπη σωματοποιητική διαταραχή. (Χαρτοκόλλης Π. 1991).

     ΨΥΧΟΣΩΜΑΤΙΚΕΣ ‘ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ’ : ΤΟ ΟΡΙΟ ΜΕΤΑΞΥ ΦΑΝΤΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ
    Η πιο γνωστή και από τις πιο συχνοεμφανιζόμενες σωματόμορφες διαταραχές είναι η υποχονδρίαση που αναφέρθηκε και πιο πάνω, η οποία χαρακτηρίζεται από έντονο άγχος του ατόμου ότι πάσχει από κάποια σοβαρή ασθένεια. Το παραμικρό σύμπτωμα αποτελεί επαρκή απόδειξη σοβαρής ασθένειας. Ένας πονοκέφαλος ή μια οποιαδήποτε τύπου ενόχληση στο κεφάλι κάνει το άτομο να πιστεύει πως πάσχει από καρκίνο του εγκεφάλου, ένα μούδιασμα στο χέρι πως έχει πάθει εγκεφαλικό κτλ. Στις περισσότερες των περιπτώσεων υποχονδρίασης ούτε καν οι αντίθετες επιστημονικές εκτιμήσεις των ιατρών είναι σε θέση να καθησυχάσουν το άτομο.
    Οι υποχόνδριοι δεν φοβούνται μήπως αναπτύξουν κάποια ασθένεια, αλλά είναι πεπεισμένοι πως πάσχουν ήδη από μια σοβαρή ασθένεια, η οποία μπορεί να απειλήσει σοβαρά τη ζωή τους. Υπολογίζεται πως ένα ποσοστό της τάξης του 4%-9% των ασθενών που εισέρχονται στα νοσοκομεία είναι υποχόνδριοι, ενώ το φύλο δεν φαίνεται πως είναι παράγοντας προδιάθεσης (βιολογικής ή κοινωνικής), καθώς άνδρες και γυναίκες παρουσιάζουν τα ίδια ποσοστά υποχονδρίασης
    Αρκετές σωματικές ασθένειες μπορούν και παρουσιάζουν έντονους ψυχολογικούς επηρεασμούς. Δηλαδή μία ενόχληση στο πεπτικό σύστημα σε καταστάσεις έντονου stress να δημιουργήσει μεγαλύτερη ένταση και το άτομο να θεωρεί ότι για άλλη μία φορά οτιδήποτε μπορεί να του συμβεί να οφείλεται στην αρχικά δική του διάγνωση. Αρκετές φορές οι άνθρωποι νιώθουν πιο καλά να διαγνώσκουν εκείνοι στον εαυτό τους την πάθηση τους, την οποία την ονοματίζουν και μάλιστα την ενσωματώνουν για πολύ καιρό στην ζωή τους. Ας μιλήσουμε καλύτερα με πιο απλά και πραγματικά παραδείγματα: αν κάποιος έχει μεγαλώσει σ’ ένα οικογενειακό περιβάλλον που ο ένας γονιός όταν άκουγε κάτι δυσάρεστο ένιωθε ότι οι αισθήσεις του πέφτουν, ότι δεν έχει επαφή με την πραγματικότητα τότε όταν το παιδί αυτό γίνει ενήλικας πιθανών να αποκτήσει κάποιους αμυντικούς μηχανισμούς στο να δυσκολεύεται να ακούσει κάτι δυσάρεστο, να μην το αντέχει και να νομίζει ότι θα πάθει κάτι, πχ. μία ταχυκαρδία, ξηροστομία, ακόμα και δερματικά συμπτώματα. Η ακμή ας πούμε δεν είναι ένα χαρακτηριστικό μόνο της εφηβείας αλλά σ’ αρκετούς εμφανίζεται όταν στρεσσαριστούν με κάτι, όταν πιεστούν μ’ ένα γεγονός. Το ενδεικτικό σημείο που κάποιος είναι να δώσει προσοχή είναι πότε αυτό το σημείο παραλύει και από το φυσιολογικό μπορεί εύκολα να μεταπηδήσει στο παράλογο. Κάποιος που μπορεί να έχει ιστορικό με την καρδιά του, ζει και βιώνει την καθημερινότητα του με το φόβο ότι θα πάθει καρδιακή προσβολή, λειτουργεί δηλαδή κάτι σαν αυτοεκπληρούμενη προφητεία και το παράδοξο είναι ότι μπορεί να συμβεί!!! Υπάρχει μία μερίδα ατόμων που εφευρίσκουν –οργανικά- μειονεκτήματα στον εαυτό τους χωρίς να υπάρχει κάποιο ιστορικό. Το άγχος, η κατάθλιψη, ο θυμός, η απόγνωση.... είναι κάποια από τα συναισθήματα που στο πολύ τους μπορούν να προκαλέσουν και μάλιστα να τροφοδοτήσουν μία σωματική κατάσταση. Υπάρχουν φορές που κάποιοι παρουσιάζοντας συμπτώματα κατάθλιψης εμφανίζουν και σωματικά συμπτώματα, ο εαυτός έχει πειστεί ήδη ότι νοσεί, η σκέψη διαταράσσεσαι και το άτομο είναι πεπεισμένο για αυτό που έχει και οι άλλοι (οι γιατροί συνήθως) δεν το βλέπουν. Η υποχονδρίαση λοιπόν κάνει την εμφάνιση της κυρίως με σωματικά συμπτώματα.
Τα άτομα αυτά κυρίως έχουν μεγαλώσει σε ένα οικογενειακό κλοιό που οι γονείς δείχνουν έντονα ανήσυχοι μόνο με την σωματική τους υγεία και κυρίως με ότι έχει να κάνει με την εμφάνιση, αν δηλαδή υπάρχει κάποιο εξωτερικό στοιχείο για το οποίο να νιώθουν αμήχανα, ακόμα και ντροπή, η δυσκολία της αποδοχής, τους ωθεί σε ακραίες συμπεριφορές προς τον εαυτό τους, θα λέγαμε ακόμα ότι επιβάλλουν στον εαυτό τους ότι κάτι έχουν. Ο ενήλικας δυσκολεύεται να καταλάβει και να δεχθεί ότι οι βαθύτερες ανησυχίες του είναι αντιμετωπίσιμες από τον ίδιο οπότε τις μετουσιώνει πολύ εύκολα σε μία σοβαρή ασθένεια και σε επαναλαμβανόμενες αδιαθεσίες (Κατσαούνη Μ.)
    Η θεραπεία σε τέτοιες περιπτώσεις κυρίως είναι η ψυχοθεραπεία, η φαρμακευτική αγωγή βοηθά μόνο όταν ένας ψυχίατρος κρίνει ότι είναι βοηθητικό παράλληλα με την ψυχοθεραπευτική μέθοδο, το άτομο να βοηθηθεί (η αγωγή λαμβάνεται για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα). Χρησιμοποιούνται συγκεκριμένες φαρμακοθεραπείες οι οποίες στοχεύουν κυρίως στην άμβλυνση των σωματικών συμπτωμάτων, μιας και μια πιθανή αιτία των σωματόμορφων διαταραχών θεωρείται πως είναι η δυσλειτουργία του συστήματος αντίληψης των αλλαγών στο σώμα μας
    Μία μορφή ψυχοθεραπείας που άμεσα είναι καταλυτική είναι η γνωσιακή, το άτομο μετά από κάποιο διάστημα μαζί με τον θεραπευτή του αντιλαμβάνεται το ψυχολογικό του υπόβαθρο, κάνει μόνος τους τις συνδέσεις και τις ερμηνείες, ονοματίζει το κάθε σωματικό του σύμπτωμα, ψυχολογικά τι σήμαινε για εκείνον και πόσο τον εμπόδιζε από το να ζήσει δίχως περιοριστικούς φράχτες.

    ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΥΠΟΧΟΝΔΡΙΑΣΗΣ
    Α. Ο ασθενής προκαταλαμβάνεται από την ιδέα ή τον φόβο ότι πάσχει από μια σοβαρή ασθένεια και δίνει λανθασμένη ερμηνεία σε σωματικά συμπτώματα που αισθάνεται.
Β. Εμμένει στην άποψη αυτή παρά τις επανειλημμένες αρνητικές ιατρικές εκτιμήσεις και διαβεβαιώσεις.
Γ. Η πεποίθηση που περιγράφεται στο Α δεν έχει την ένταση του παραληρήματος (όπως συμβαίνει στην παραληρηματική διαταραχή, σωματικός τύπος), ούτε περιορίζεται σε ανησυχίες σχετικές με την εμφάνιση του ατόμου (όπως στην σωματοδυσμορφική διαταραχή).
Δ. Η κατάσταση αυτή προκαλεί κλινικώς σημαντική δυσφορία ή έκπτωση στην λειτουργικότητα του ατόμου.
Ε. Η διάρκειά της είναι τουλάχιστον 6 μήνες.
ΣΤ. Τα συμπτώματα δεν εξηγούνται καλύτερα από γενικευμένη αγχώδη διαταραχή, ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, διαταραχή πανικού, Μείζων καταθλιπτικό επεισόδιο, άγχος αποχωρισμού ή άλλη σωματόμορφη διαταραχή. (πηγή stress.gr)
    Κάποιες σύνηθες ερωτήσεις που είναι να λαμβάνει κάποιος υπόψην για να αρχίσει να παρατηρεί αν είναι στην φαντασία του ή όχι όλα όσα πιστεύει ότι αισθάνεται –ενδεικτικά- είναι:
    Αν ενοχλείσαι από δυσφορία στο στομάχι κάθε λίγες ημέρες ή και πιο συχνά;
Ανησυχείς πολύ για το ότι κάτι συμβαίνει με το σώμα σου;
Έχεις συχνά πρηξίματα στο λαιμό;
Ασχολείσαι συχνά με το τι συμβαίνει στο σώμα σου;
Αισθάνεσαι αδυναμία ή γενική κούραση;
Ανησυχείς μήπως κολλήσεις αρρώστιες, για τις οποίες ενημερώνεσαι από την τηλεόραση ή τις εφημερίδες;
Δεν μπορείς να σταματήσεις να λαχανιάζεις;
Φοβάσαι την ασθένεια;
Δεν έχεις αισθανθεί καλά για μεγάλες περιόδους τα τελευταία χρόνια;
Ενοχλείσαι όταν αισθάνεσαι άρρωστος και κάποιος σου λέει ότι «φαίνεσαι καλύτερα»;
(Οι ερωτήσεις προέρχονται από τρία σημαντικά τεστ για την υποχονδρίαση: το MMPI, την Κλίμακα Σωματικών Συμπτωμάτων και την Κλίμακα Whitely).

    ΝΟΣΟΦΟΒΙΑ
    Η νοσοφοβία είναι μια διαταραχή φοβίας στην οποία επικρατεί ένας παράλογος φόβος ότι κάποιος πάσχει από κάποια ασθένεια. Γενικά οι φόβοι για κάτι τέτοιο έχουν να κάνουν με τον φόβο κάποιου ότι θα πάθει μια σπάνια ή ανίατη ασθένεια όπως, καρκίνο, φυματίωση καθώς και καρδιακές παθήσεις. Μερικοί συγγραφείς συνιστούν ότι η νόσος φοιτητών ιατρικής πρέπει να αναφέρεται ως νοσοφοβία αντί για υποχονδρίαση καθώς οι ιατρικές έρευνες δείχνουν ένα πολύ χαμηλό ποσοστό υποχονδρισμού σε αυτή την διαταραχή.

    STRESS ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
    Το stress σχετίζεται με αρκετούς παράγοντες όπου η υγεία μπορεί να θορυβηθεί. Όπως το stress σε συνδυασμό με αλλεργιογόνους παράγοντες μπορεί να προκαλέσει στα άτομα κρίσεις άσθματος. Το 15-20% του πληθυσμού υποφέρει από έντονους και χρόνιους πονοκεφάλους οι οποίο σε στιγμές ύφεσης επιδεινώνονται λόγω του stress (Werry, 1986). Ναυτίες, ζαλάδες, δερματικές παθήσεις, εξανθήματα και διάφοροι άλλοι πόνοι που δεν σχετίζονται άμεσα από οργανικές αιτίες αναφέρονται ως Σύνδρομο Γενικής Προσαρμογής και τα άμεσα συμπτώματα τους μπορεί να οδηγήσουν ένα άτομο να δημιουργήσει έντονες εμμονές και καθηλώσεις. Τα στρεσογόνα γεγονότα και τα γενικά σωματικά προβλήματα είναι άμεσα συνδεδεμένα και το ένα πολλές φορές καθορίζει το άλλο ως προς την ύπαρξη του (Σαλεσιώτη Δ.)

     ΚΑΙ ΑΝ Ο ΓΙΑΤΡΟΣ ΕΚΑΝΕ ΛΑΘΟΣ;;;
    Κατά καιρούς ακούγονται περιπτώσεις που κάποιος έχοντας δει σωματικά συμπτώματα ανησυχεί και επισκέπτεται τον γιατρό της αντίστοιχης ειδικότητας. Αλλά φεύγοντας από το ιατρείο του σφυρηλατεί στο μυαλό του η φράση «δεν έχεις τίποτα οργανικό, μάλλον χρειάζεσαι ηρεμία και ξεκούραση......». Προσωρινά εφησυχάζετε που οργανικά είναι εντάξει και μπορεί πραγματικά για κάποιο διάστημα να μην παρουσιαστεί κάτι που θα τον ανησυχήσει ξανά. Είναι σημαντικό ο άνθρωπος αυτός να παρατηρήσει αυτή την αλλαγή και να αναζητήσει αλλού την πηγή που προκάλεσε το άγχος του. Αν μετά από κάποιο διάστημα τα συμπτώματα κάνουν πάλι την εμφάνιση τους και ίσως αυτή την φορά να έχουν ένα βαθμό μεγαλύτερης έντασης, το άτομο ας επισκεφτεί ξανά ένα άλλο γιατρό όμως, ας ενημερωθεί πιο διερευνητικά και αν διαπιστωθεί ότι γενικά υπάρχει κάποια οργανική αιτία που σε συνδυασμό της δύσκολης ψυχολογικής κατάστασης πυροδότησε μία εσώτερη ένταση τότε ο δρόμος για την βοήθεια προς τον εαυτό είναι ένας, θεραπεία σώματος και ψυχής. Αν όμως και η δεύτερη γνωμάτευση του ιατρού είναι όμοια με εκείνη του πρώτου, η αυτοπαρατήρηση και η ψυχοθεραπεία θα βοηθήσει το άτομο αυτό να δει τι τον πονά και δεν το ελέγχει. Οι άνθρωποι χρειάζεται να είμαστε οι πιο απλόχεροι χορηγοί στον εαυτό μας, να του δίνουμε όλα όσα θα τον μαλακώσουμε, θα τον γλυκάνουμε, θα τον φροντίσουμε. Όταν ένα σύμπτωμα εμφανίζεται ξαφνικά και αλλάζει την διάθεση τότε είναι ο καθείς να αναρωτηθεί «τι με πιέζει, τι με ενοχλεί, πως θα το κάνω αλλιώς για μένα!!»

Παρασκευή 24 Ιουνίου 2011

ΈΦΗΒΟΙ: ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΕΣ ΜΕ ΑΙΤΙΑ

    Με τον όρο «αρνητική συμπεριφορά» εννοούμε πράξεις ή λέξεις που προσβάλλουν, θίγουν τα δικαιώματα, την ασφάλεια των άλλων ή είναι καταστροφικές και επικίνδυνες για τον ίδιο τον έφηβο.
    Κατά ένα παράδοξο τρόπο έχουμε συνηθίσει όλοι μας να κατακρίνουμε την αρνητική συμπεριφορά των νέων. Αναθέτουμε 100% το βάρος της ευθύνης στις δικές τους πλάτες σαν να είναι οι μόνοι υπαίτιοι για ό,τι κακό συμβαίνει στην οικογένεια και τη ζωή των γονέων τους.
    Μήπως όμως εθελοτυφλούμε; Σκεφτήκαμε ποτέ γιατί ένας έφηβος έχει μια τόσο έντονη αρνητική συμπεριφορά, κυρίως προς τους γονείς του;
    Οι βασικοί στόχοι αυτής της συμπεριφοράς είναι:
1. Προσοχή: ο έφηβος προσπαθεί να τραβήξει την προσοχή των γονέων του και όχι μόνο.
2. Δύναμη: ο έφηβος θέλει να επιδείξει στους γονείς του ότι και αυτός έχει δύναμη.
3. Εκδίκηση: ο έφηβος επιδιώκει με τη συμπεριφορά του να εκδικηθεί τους γονείς του.

    Αυτοί οι στόχοι της αρνητικής συμπεριφοράς δεν προωθούν την εξέλιξη του ατόμου, αλλά μάλλον την εμποδίζουν. Τα παιδιά που παρουσιάζουν τέτοια συμπεριφορά είναι συνήθως αποθαρρυμένα. Στέλνουν κάποια ισχυρά μηνύματα στους γονείς τους και στην κοινωνία. Παιδιά που είναι ευχαριστημένα από τους γονείς τους και τους εαυτούς τους δε δημιουργούν προβλήματα ούτε στους εαυτούς τους, ούτε στους άλλους.
Εκτός από τους 3 βασικούς στόχους της αρνητικής συμπεριφοράς θα μπορούσαμε να συμπληρώσουμε τον κατάλογο και με τρία ακόλουθα συναισθήματα: συγκίνηση, παραδοχή από τους συνομηλίκους, ανωτερότητα. Οι στόχοι αυτοί αντιπροσωπεύουν μεθόδους που οι έφηβοι χρησιμοποιούν για να εκπληρώσουν την επιθυμία να ανήκουν και αυτοί κάπου.
Ο καλύτερος τρόπος για να κατανοήσετε τα αίτια της αρνητικής συμπεριφοράς του εφήβου σας είναι να παρατηρήστε πρώτα τα δικά σας συναισθήματα και μετά τον τρόπο με τον οποίο ο έφηβος ανταποκρίνεται σ’ αυτά που λέτε ή κάνετε.
    Παρατηρήστε λοιπόν τα δικά σας συναισθήματα πρώτα απέναντι στην αρνητική συμπεριφορά του εφήβου σας: αισθάνεστε ενοχλημένοι; Θυμωμένοι; Πληγωμένοι; Απογοητευμένοι;
    Στη συνέχεια παρατηρείστε πως αντιδρά ο έφηβος στη δική σας αντιμετώπιση της δικής του συμπεριφοράς: Σας αγνοεί; Κατσουφιάζει; Διαφωνεί; Σταματάει προσωρινά να συμπεριφέρεται άσχημα και μετά ξαναρχίζει; Αν πρώτα συνειδητοποιήσετε πώς αισθάνεστε και στη συνέχεια παρατηρήσετε πως αντιδρά ο έφηβος στην προσπάθειά σας να τον διορθώσετε, θα κατανοήσετε τι είναι αυτό πραγματικά που επιδιώκει και θα μπορέσετε να αντιμετωπίσετε αποτελεσματικά την αρνητική συμπεριφορά του.
    Ας εξετάσουμε το παράδειγμα της επίδειξης δύναμης.
    Οι έφηβοι που αναζητούν δύναμη, πιστεύουν ότι γίνονται σημαντικοί, όταν προκαλούν την εξουσία και ανακτούν τον έλεγχο. Φοβούνται ότι οι άλλοι θέλουν να τους εξουσιάσουν γι’ αυτό προσπαθούν να βρουν τρόπο για να επιβληθούν αυτοί σε κάθε κατάσταση. Οι έφηβοι αυτοί είναι δυνατόν να καταδυναστεύσουν τους γονείς τους. Οι έφηβοι που αναζητούν δύναμη, θέλουν να γίνεται πάντα το δικό τους. Η συμπεριφορά των εφήβων που έχει στόχο την επίδειξη δύναμης συνδέεται με το θυμό.
    Στην περίπτωση της επίδειξης δύναμης, το αίσθημα των γονιών είναι να αισθάνονται ενοχλημένοι. Στην περίπτωση της εκδήλωσης εκδίκησης, οι γονείς αισθάνονται πληγωμένοι. Στην περίπτωση, τέλος, της επίδειξης ανικανότητας, οι γονείς αισθάνονται απογοητευμένοι. Πρώτο βήμα λοιπόν για την αντιμετώπιση της αρνητικής συμπεριφοράς των εφήβων είναι η αναγνώριση εκ μέρους των γονέων του στόχου αυτής της αρνητικής συμπεριφοράς.

    ΑΥΤΟΑΝΑΦΟΡΑ ΚΑΙ Η ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΕΦΗΒΟΥ
    Η έννοια της αυτοαναφοράς μας επιτρέπει να στρέψουμε την προσοχή μας στην κατανόηση αφ ενός των αντιλήψεων ενός εφήβου και αφ ετέρου στις αντιλήψεις που επικρατούν στο οικογενειακό και ευρύτερο κοινωνικό πλαίσιο. Για παράδειγμα το θέμα της σεξουαλικότητας και της αμφιλεγόμενης σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης. Ως γονείς είναι να αναρωτηθούμε τι να σημαίνει για εμάς αυτή η δική μας έντονη ενασχόληση με το συγκεκριμένο θέμα, θα μπορούσαμε να αναγνωρίσουμε ότι η συγκεκριμένη ενασχόληση απορρέει από έναν βαθύτερο προβληματισμό γύρο από το μέλλον των παιδιών.
    Εποικοδομητικό θα ήταν να δεχθούμε ότι αυτή η εμμονή να βοηθηθούν τα παιδιά λειτουργεί ικανοποιητικά γύρω από τις θεμελιακές ανακατατάξεις γύρω από το ρόλο του άνδρα και της γυναίκας άρα και την σχέση μεταξύ τους. Αντί να ακούμε τα παιδιά και τα θέματα που τους απασχολούν ή όχι θα αναγκαζόμασταν να δεχθούμε ότι το θέμα είναι κοινό σε μικρούς και μεγάλους όπως και η ανησυχία για τον κλονισμό της οικογένειας.
    Άραγε η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση είναι να ενταχθεί σ’ ένα ευρύτερο πλαίσιο ,ώστε να αυξηθεί η εσωτερική συγκρότηση των εφήβων;; Πόσοι γονείς ή εκπαιδευτικοί μπορούν να μιλήσουν σ’ ένα έφηβο για τον ρόλο τους ως άνδρες ή ως γυναίκες χωρίς οι ίδιοι να πέσουν σε αντιφάσεις και ασάφειες;; Θα μπορούσε κανείς να πει ότι η αυξανόμενη χαοτική συμπεριφορά των εφήβων –ναρκωτικά, ψυχιατρικά προβλήματα, νεανική εγκληματικότητα..... εκφράζουν την αύξηση των δυσλειτουργικών αντιλήψεων, συναισθημάτων και ενεργειών που αφορούν την σύγχρονη οικογένεια. Γιατί εθελοτυφλούμε όταν θεωρούμε ότι οι σεισμοί πολλών ρίχτερ που συγκλονίζουν την σύγχρονη οικογένεια δεν επηρεάζουν τον τρόπο που θα λειτουργήσει ο έφηβος μέσα στο σπίτι, μέσα στο σχολείο, στους χώρος δραστηριότητας του (επαγγελματικοί στόχοι, σχέσεις με τον μελλοντικό σύντροφο)!!!
    Οι έφηβοι ξεκάθαρα αναζητούν καινούργιους τρόπους συνύπαρξης. Η επικοινωνία ανάμεσα στα μέλη γίνεται πλέον πιο σημαντική, πέραν από την ανταλλαγή των υλικών αγαθών. Ο σκοπός για την συμβίωση των μελών μιας οικογένειας συνδέεται ολοένα και περισσότερο με την ψυχοκοινωνική τους επιβίωση. Δεν είναι βέβαια τυχαίο ότι οι έφηβοι τονίζουν με έμφαση την ανάγκη τους για επικοινωνία. Αν κάποτε ο ρόλος της οικογένειας της βιομηχανικής εποχής ήταν να παραδώσει στην κοινωνία ένα εκπαιδευμένο μέλος για να αυξηθεί η βιομηχανική παραγωγή, η οικογένεια της μεταβιομηχανικής εποχής σκοπό της έχει να παραδώσει στην κοινωνία συγκροτημένα άτομα όπου θα μπορούν να συμβάλουν στην λειτουργικότητα των ομάδων στις οποίες θα ανήκουν.



    ΤΙ ΖΗΤΟΥΝ ΟΙ ΕΦΗΒΟΙ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ ΤΟΥΣ
    Όχι μόνο το ζητούν αλλά το φωνάζουν κιόλας: «Δεν θέλουμε τους γονείς από επάνω μας, μα δίπλα μας». Σ’ ένα παιδί έως τα 10 του μπορεί ο γονιός να είναι «κατά πάνω του». Το ίδιο ούτε το καταλαβαίνει, αλλά ούτε και το συνειδητοποιεί, δεν έχει την ενδοστρέφεια, δεν βασανίζεται. Η εφηβική ηλικία όμως αναδιπλώνεται, στρέφεται στον εαυτό της. Οι έφηβοι θέλουν τους γονείς τους δίπλα τους. Οι έφηβοι δεν λένε μακριά, μα δίπλα. Κάτι άλλο που ζητούν οι έφηβοι από τους μεγαλύτερους είναι να «ξεχάσουν την εποχή τους ή να προσαρμοστούν στην τωρινή». Όποια ηλικία και αν έχουν οι γονείς οι έφηβοι τους βλέπουν ως πολύ μεγάλους. Καλό και χρήσιμο είναι οι γονείς να κάνουν την αυτοκριτική τους, την αυτογνωσία και να ελέγξουν τον αυτοέλεγχο τους.

    ΓΟΝΕΙΣ ΚΑΙ ΕΦΗΒΟΙ
    Ακατάλληλοι τρόποι γονικής συμπεριφοράς

Κάθε γονέας επιθυμεί και θέλει να έχει άριστες σχέσεις με τα παιδιά του, το δύσκολο είναι πως θα βρεθεί ο τρόπος να υλοποιηθούν σωστά οι σχέσεις και τα εφόδια. Αρκετοί γονείς αποφασίζουν να είναι διαλλακτικοί, φιλικοί, τι γίνεται όμως όταν έρχονται αντιμέτωποι με τα έφηβα παιδιά τους;; Αρκετοί γονείς τα ξεσπάσματα αυτά τα αντιμετωπίζουν ως «μία περίοδο κρίσεις και θα περάσει», ή «μόνο με αυταρχικότητα καταλαβαίνουν αυτοί οι νέοι». Όλα αυτά όμως δεν έχουν τα θεμιτά αποτελέσματα. Ένα αρκετά συχνό μοντέλο γονικής συμπεριφοράς είναι οι «Ανεχτικοί», οι οποίοι διστάζουν να υποστηρίξουν τις απόψεις και τα πιστεύω τους ανοιχτά. Χαρακτηρίζονται ως καλόβολοι, δεν διαφωνούν σχεδόν ποτέ με τους εφήβους, σπάνια θα εκφέρουν την γνώμη τους για διάφορα θέματα. Η σύγκρουση αποφεύγεται με κάθε τρόπο. Πάντως κοινωνικά αυτό το γονικό μοντέλο θεωρείται ιδανικό για την εξισσορόπηση της οικογένειας. Η αποτυχία της ανεκτικότητας αφαιρεί από τους γονείς και από τον έφηβο την έννοια του σεβασμού και της αλληλοεκτίμησης. Οι έφηβοι δεν συνεργάζονται ως μέλη της οικογένειας τους, οι γονείς δυσκολεύονται να διατηρήσουν την ενότητα της οικογένειας τους.

    ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΣΥΝΤΕΛΟΥΝ ΣΤΗΝ ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑΣ ΤΩΝ ΕΦΗΒΩΝ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ
1. Οικογενειακή ατμόσφαιρα
2. Αριθμός των αδελφών κατά σειρά γέννησης
3. Κοινωνικοοικονομική κατάσταση
4. Πληθυσμιακή μετακίνηση

    ΚΑΘΟΡΙΣΤΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ /ΘΕΣΗ ΕΦΗΒΟΥ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΓΟΝΕΑ
1. Απορριπτική στάση. Ο έφηβος δεν τους παραδέχεται, μέχρι και την αρχή της εφηβείας ο γονιός για το παιδί ήταν σ’ ένα βάθρο, τώρα η εξιδανίκευση σιγά-σιγά καταλύει και η εικόνα του παίρνει μία πιο πραγματική άποψη και θέση.
2. Η στάση της ειρωνείας. Συχνά μπορεί να συναντήσουμε ανθρώπους που θέλουν να «εξουδετερώσουν» κάτι και το ειρωνεύονται. Οι έφηβοι σ’ αυτή την αναπτυξιακή τους (σ’ όλα τα επίπεδα) φάση δυσκολεύονται να αντιμετωπίσουν λογικά μία νέα κατάσταση και έτσι ειρωνεύονται.
3. Επαναστατική στάση. Η επανάσταση τους είναι συχνά επίμονη και σκληρή, εδώ ανήκουν γονείς όπου δεν φρόντισαν να συνεννοηθούν με τα παιδιά τους για διάφορα θέματα σε μικρότερη ηλικία. Οι έφηβοι είναι ανοιχτοί προς όλες τις κατευθύνσεις, αλλά η επαναστατικότητα αυτή απέναντι στους γονείς γίνεται σε περιβάλλοντα χρόνο και χώρο όπου αυτές οι δύο γενιές δεν μπόρεσαν να επικοινωνήσουν, να κατανοήσουν.

Ο ΒΙΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ!!!!

    Τι «γεννά» την βία, τι την τροφοδοτεί;;;; και ποιους ανθρώπους επισκέπτεται και μάλιστα μένει πολλές φορές και με το «έτσι θέλω» στην ζωή των άλλων;;;;; Μέχρις βέβαια γίνει –θέλει δεν θέλει- αποδεκτή!!! Μου δημιουργεί θυμό και οργή όταν το επονομαζόμενο θύμα «βιάζεται» από τον ευκόλως ονομαζόμενο θύτη (μετά από χρόνια βέβαια οι ρόλοι μεταλλάσσονται μεταξύ τους και οι δύο καταλήγουν να είναι θύματα και θύτες του εαυτού τους). Σε πολύ μικρή ηλικία ταυτιζόμουν μόνο με το θύμα, είχα μία τάση να τον προστατέψω, να συμπαρασταθώ και όλα εκείνα που διαμορφώνουν το παζλ μιας απαθής και μίζερης πραγματικότητας.
    Μεγαλώνοντας όμως –ευτυχώς- άρχισα να αναθεωρώ τις τότε απόψεις μου ότι και το ονομαζόμενο θύμα είναι ο θύτης του εαυτού του και τότε είπα «τώρα ή οργή μου θα μετριάσει», σταμάτησα να κάνω το κοινωνικά αποδεχτό, μέχρις εκείνη την στιγμή υπήρχε ένας διαχωρισμός ότι εκείνος που θα υποστεί, που θα υποφέρει, οφείλει να έχει την συμπόνια και το μέρος όλων, και εκείνος που μόνο διαπράττει μπαίνει στην άκρη. Στις κλειστές και μικρές κοινωνίες όπου και μεγάλωσα αλλά και στις ευρύτερες μεγαλουπόλεις –τελικά- οι περισσότεροι σιωπούν μπροστά στο άκουσμα της βίας και όχι μόνο σε απλό άκουσμα αλλά υπάρχει και αμφισβήτηση στα ίδια τους τα μάτια στο τι βλέπουν. Αποσιωπούν, χαμηλώνουν το κεφάλι και απλά δεν μιλούν, δεν το αναφέρουν, ότι ο τάδε κύριος διαλύει τον ζωστήρα του στο κορμί ενός παιδιού, βγάζει την ορμή του σ’ ένα άψυχο ενήλικο κορμί αντάξιο να αντισταθεί, στην παρουσία του και μόνο ο τρόμος και ο φόβος προκαλεί παράλυση. Είχα ακούσει κάποτε από μία νεαρή γυναίκα ότι «το κορμί μου δ εν το νιώθω πλέον, ας κάνει ότι θέλει, το σώμα μου έχει νεκρωθεί, δεν νιώθει τίποτα.....σε λίγο και η ψυχή μου!!!!».
    Μεγαλώνοντας κάποιος και ενσωματώνοντας την βία σαν αναπόσπαστο και φυσιολογικό κομμάτι της καθημερινότητας του, το μόνο που νιώθει ακόμα και στην ενήλικη του ζωή είναι ενοχές, μη εμπιστοσύνη στον εαυτό και αδυναμία να βρει ανθρώπους να εμπιστευτεί και να σωθεί. Όταν η βία συγκαλύπτεται όχι μόνο από την οικογένεια αλλά και από τον ευρύ κοινωνικό περίγυρο αυτής, τότε είναι πολύ δύσκολο έως και ακατόρθωτο κάποιες φορές το άτομο να απαγκιστρωθεί από κάπου, να βοηθηθεί και να σωθεί. Είναι δύσκολο αλλά όχι ακατόρθωτο. Στον Ελλαδικό χώρο αρκετά χρόνια τώρα υπάρχουν κάποιοι φορείς και γραμμές υποστήριξης για άτομα που το σώμα και η ψυχή τους δεν τους ανήκει, η θέση τους είναι σημαντική και οι χώροι αυτοί καταφύγια για αυτά τα άτομα. Είναι τουλάχιστον μία σημαντική αρχή έστω και για πρώτη φορά να νιώσουν ότι μπορούν να ζήσουν, ότι δεν είναι εκείνοι που προκαλούν τους άλλους και αφού το κάνουν καλά κάνουν και ξεσπούν επάνω τους. Για να «χτιστεί» μία σχέση και να γεφυρωθεί θέλει χρόνο. Για κάποιους είναι πιο εύκολο να παραδοθούν σ’ αυτό που λέμε «μοίρα τους» επιβεβαιώνουν συνεχώς στον εαυτό τους ότι καμία άλλη ζωή δεν τους αρμόζει να ζουν, παρά μόνο εκείνη που έχουν βιώσει από την κούνια τους. Η λύτρωση για εκείνους είναι το άφημα – ο θάνατος. Όσοι καταφέρνουν και νιώσουν ότι αυτό στο οποίο ζούσαν για όλη τους την ζωή ήταν άρρωστο, ψυχικά άρρωστο τότε θα εντρυφούν και θα αναζητήσουν αυτό που λέμε «σανίδες σωτηρίας».
    Η βία έχει μετουσιωθεί και μέσα από την τέχνη. Σε μελωδίες, σε στίχους, σε θεατρικές παραστάσεις και είναι συγκλονιστική όταν την ακούς, την βλέπεις, σε διαπερνά. Για κάποιον που δεν έχει βιώσει κάτι ανάλογο, νιώθει σοκ όταν το ακούει, ξαφνιάζεται, προσπαθεί να νιώσει, να καταλάβει αυτόν που παρουσιάζεται ως θύμα και να εναντιωθεί στον θύτη....... Χωρίς υποχρεωτικά να έχει ζήσει την έντονη σωματική βία, την λεκτική, την σεξουαλική ή ακόμα και την ψυχολογική μπορεί κάλλιστα να αναρωτηθεί αν ο ίδιος έχει «βιάσει» κάποια στιγμή την ψυχή του, την ύπαρξη του, μέσο του να απαγορεύσει να κάνει όνειρα, να έχει επιθυμίες, να έχει ανάγκες, επιλογές. Η έλλειψη σεβασμού προς τον εαυτό, η προσωπική εγκατάλειψη στόχων, η ανύπαρκτη αυτοεκτίμηση οδηγούν κάποιον να μην σέβεται τον εαυτό του και να «βιάζει» την ύπαρξη του στερώντας του και νιώθοντας ότι στα πάντα είναι ανεπαρκής. Όποια μορφή και να έχει η βία ένα είναι το σημαντικό απολειφάδι της, την αίσθηση ότι κάποιος «χάνει» τον εαυτό του αργά και σταδιακά. Είναι μεγάλη αναγνώριση σε κάποιον που πασχίζει να απαγκιστρωθεί, από αυτήν να του δοθεί ένα αληθινό και βοηθητικό χέρι ισότητας και στήριξης.....
    Όσο για εκείνους που «βιάζουν» τις ψυχές άλλων έχουν ήδη «βιάσει» την δική τους και δεν τους μένει τίποτα άλλο να κάνουν από αυτό το παλιό και γνώριμο μοτίβο τους!!!!

Σάββατο 18 Ιουνίου 2011

Γιατί οι νέοι ακούν δυνατά μουσική δημόσια;

    Τα υψηλά ντεσιμπέλ σηματοδοτούν για τους νέους την περιοχή τους, όπου αισθάνονται άνετα και κοινωνικοποιούνται
ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ: 14/06/2011

    Πηγή : Το Βήμα


    Παρά το πλήθος ακουστικών, οι νέοι επιλέγουν να ακούνε μουσική «στο τέρμα»


    Με την ευκολία που μας δίνουν σήμερα τα smart phones και τα iPod μπορούμε να κουβαλάμε παντού μαζί μας την αγαπημένη μας μουσική. Τι συμβαίνει όμως, στην ψυχοσύνθεση των νέων που προτιμούν αντί να φορέσουν τα ακουστικά τους, να ακούν δυνατά τα αγαπημένα τους τραγούδια δημόσια;
    Κι όταν λέμε δημόσια, εννοούμε στο σχολείο, το λεωφορείο, το πάρκο, ακόμα και περπατώντας στον δρόμο. Οι παρέες των 15χρονων είναι σήμερα πολύ θορυβώδεις, προκαλώντας συχνά δυσφορία στους μεγαλύτερους.
Το φαινόμενο εξαπλώνεται μάλιστα με τέτοιους ρυθμούς που έχει επικρατήσει μια αγγλική λέξη για να το περιγράψει, το sodcasting. Η λέξη αποδίδεται στον Pascal Wyse της Guardian, ο οποίος στην στήλη του Wyse Words καταγράφει λέξεις που θα έπρεπε να υπάρχουν, αλλά δεν υπάρχουν.
    Στο Urban Dictionary ορίζεται ως η πράξη να ακούει κανείς μουσική δημόσια μέσω του ηχείου του κινητού τηλεφώνου, κυρίως μέσα στα μέσα μαζικής μεταφοράς. Αγαπημένη συνήθεια νέων που φορούν πολυεστερικά, επώνυμα αθλητικά είδη και έχουν αμφίβολα μουσικά γούστα.
    Σύμφωνα με έρευνα του BBC news, οι επιστήμονες θεωρούν ότι δεν είναι μια εγγενής αντικοινωνική συμπεριφορά, αλλά αντανακλά την τάση των ανθρώπων να οριοθετούν την «επικράτειά» τους. Για τους νέους η δυνατή μουσική καθορίζει τον χώρο που τους ανήκει, όπως συμβαίνει στην φύση με το κελάηδισμα των πουλιών και το τιτίβισμα των εντόμων.
    Εντός της εμβέλεια της δυνατής μουσικής οι νέοι αισθάνονται σαν στο σπίτι τους, όπου συχνά δεν τους επιτρέπεται να ακούν δυνατά την μουσική που τους αρέσει. Επιπλέον, αποτελεί κι έναν τρόπο να φέρουν κοντά τους άλλους νέους με τα ίδια γούστα, διώχνοντας τους μεγάλους μακριά. Όπως λένε εξάλλου οι επιστήμονες, η μουσική ενώνει τους ανθρώπους σε ομάδες, με τον ίδιο τρόπο που ο ρυθμός συγχρονίζει την συμπεριφορά τους.
    Σύμφωνα με τους ειδικούς, οι νέοι πάντα συμπεριφέρονταν το ίδιο, με τους πρώτους sodcasters να έχουν κάνει την εμφάνισή τους τις δεκαετίες του '70 και του '80. Πίσω στα '70s, όσοι άκουγαν ροκ γίνονταν αποδέκτες μεγάλης αμφισβήτησης από την ίδια τους την οικογένεια, που την χαρακτήριζε σκουπίδι. Έτσι, αναγκάζονταν όσοι είχαν κασετόφωνο να βγαίνουν στα πάρκα για να ακούσουν μουσική.
Επίσης, δεν ξεχνάμε τον Τζον Τραβόλτα στο πολύ γνωστό μιούζικαλ Grease να περπατάει ανάμεσα στους κολλητούς του, στηρίζοντας στον ώμο του ένα κασετόφωνο εποχής. Μια συνήθεια που έγινε στην συνέχεια δημοφιλής ανάμεσα στους νέους της δεκαετίας του '80.