Είναι έμφυτη η αυτοεκτίμηση ή κατακτάτε με κόπο;;; Είναι ένα προσόν που αναμφισβήτητα βοηθάει τον άνθρωπο σ’ όλη του την πορεία από την στιγμή που αρχίζει να σχηματίζει τις σχέσεις του με την οικογένεια του, τις συναναστροφές με τους συνομηλίκους του, τις σπουδές, την εργασία του. Είναι ένα προσόν που βοηθά ακόμα και στον χειρισμό δύσκολων καταστάσεων, όπως απόλυση ή μία προδοσία. Εκτιμώ τον εαυτό σημαίνει, σέβομαι, αγαπώ, δίνω χώρο στον εαυτό, τον προστατεύω, τον φροντίζω. «Για να είναι κάποιος αποτελεσματικός γονιός πρέπει πρώτα να δώσει στο παιδί του ρίζες για να μπορέσει να αναπτυχθεί και μετά φτερά για να πετάξει». Ο χώρος εκείνος ο οποίος κάποιος μαθαίνει να αναγνωρίζει τα συναισθήματα του, να τους δίνει την ακριβή του σημασία και να τα εκδηλώνει είναι το πλαίσιο που κάποιος θα μεγαλώσει, ένα από αυτά τα πλαίσια είναι η οικογένεια κάποιου.
Μέσα από εκείνη το παιδί θα αρχίσει να μαθαίνει να πιστεύει στις ικανότητες του, στην δυναμικές του, να ισχυρίζεται με σθένος την άποψη του, να μαθαίνει από τα λάθη του και να συνεχίζει χωρίς να παραιτείται. Οι περισσότεροι γονείς οι οποίοι δεν έχουν ποτέ κακή πρόθεση δύσκολα μπορούν να αντιληφθούν τα ισχνά συμπτώματα που παρουσιάζεται στο παιδί τους το οποίο έχει μειωμένη αυτοεκτίμηση. Η ανάγκη ενός παιδιού να κρύβει τα συναισθήματά του μπορεί να αντανακλά την επιθυμία του να κερδίσει ή να διατηρήσει την αποδοχή των γονιών του. Αρκετοί γονείς νιώθουν υπεύθυνοι ότι εξαιτίας τους το παιδί τους δεν πιστεύει και δεν εκτιμά τον εαυτό του. Άλλοι μπορεί να αισθάνονται απειλούμενοι από οποιαδήποτε περίσταση προκαλεί αυτοκριτική και αυτοαντιμετώπιση. Σε ένα σπίτι όπου επικρατούν το άγχος και το χάος ο κάθε αναπτυσσόμενος άνθρωπος θα βρει εμπόδια στο μονοπάτι της φυσιολογικής του εξέλιξης. Τα παιδιά που μεγαλώνουν χωρίς πολλά αγγίγματα κουβαλούν μέσα τους έναν βαθύ πόνο και ερώτημα. « Δεν με αγαπούν αρκετά, ώστε να θέλουν να με αγκαλιάσουν;» «Και αν οι ίδιοι μου οι γονείς δε θέλουν να με αγκαλιάσουν, τότε γιατί κάποιος άλλος να θελήσει να το κάνει;»
Ένα παιδί που λαμβάνει αγάπη και αυτό φαίνεται ποικιλοτρόπως θα αγαπήσει τον εαυτό του και δεν θα κυριεύεται στο μυαλό του σκέψεις διχόνοιας και αρνητικότητας Η αγάπη μεταβιβάζεται με πράξεις φροντίδας και με τη χαρά που δείχνουμε για το γεγονός της ύπαρξης του παιδιού μας. Ένας αποτελεσματικός γονιός μπορεί να δείξει τον θυμό του χωρίς να αποσύρει την αγάπη του. Μπορεί να διδάξει, χωρίς να καταφεύγει στην απόρριψη. Η αγάπη δε βιώνετε ως πραγματική όταν το παιδί λαμβάνει μηνύματα του τύπου «Δεν είσαι αρκετός».
Σε ένα παιδί που επανειλημμένα έχει ειπωθεί ότι δεν πρέπει να νιώθει έτσι όπως νιώθει (φόβο, θυμό, χαρά, συγκίνηση, κλπ) τότε το ίδιο το παιδί ενθαρρύνεται να αρνηθεί συναισθήματα για να ευχαριστήσει τους γονείς του. Δε βοηθούμε την εξέλιξη ενός παιδιού με το να κάνουμε αποκήρυξη εαυτού προς την τιμή της αγάπης μας.
Η ΔΥΝΑΜΗ ΤΗΣ ΑΥΤΟΕΚΤΙΜΗΣΗΣ
- Σταμάτα να κατακρίνεις και άρχισε να εκτιμάς τον εαυτό σου.
-Η αποδοχή του εαυτού σε βοηθά να κάνεις αλλαγές
-Ξεκίνα να εγκρίνεις τον εαυτό σου
-Επέτρεψε στον εαυτό σου να προχωρήσει μπροστά.
-«Μπορείς» να μην ανησυχείς με το παραμικρό.
-Σταμάτα να κατηγορείς συνεχώς τον εαυτό σου.
- Άκου και εμπιστεύσου τον εαυτό σου. Εσύ γνωρίζεις καλύτερα από τον καθένα τον εαυτό σου και τις επιθυμίες του.
-Αξίζεις την ευτυχία.
-Αντιμετώπισε τον εαυτό σου όπως και τους άλλους ανθρώπους.
-Όσο περισσότερο χαλαρώνεις και σέβεσαι τον εαυτό σου τόσο μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση αποκτάς.
Η αυτοενίσχυση και η αυτοεκτίμηση είναι δύο δίδυμες καταστάσεις που είναι καλό το ένα να ακολουθεί και να υποστηρίζει το άλλο. Εκείνος που μπορεί να ενισχύσει την αυτοεκτίμηση είναι ο ίδιος ο εαυτός και βέβαια αυτό αποκτάται όταν κάποιος έχει εκπαιδευτεί έχει μάθει από μικρή ηλικία να σέβεται τις ανάγκες του, να εκδηλώνει χωρίς κριτική τα συναισθήματα του. Η αυτοενίσχυση μαθαίνεται από συνεχή ενισχυόμενη συμπεριφορά, επίσης, ένας άλλος τρόπος είναι η μίμηση άλλων ατόμων που αυτοενισχύονται. Εκείνοι λοιπόν, που μαθαίνουν νέους τρόπους αυτοενίσχυσης και αυτοαξιολόγησης, συμπεριφέρονται στο εξής σύμφωνα με νέα καινούργια πρότυπα συμπεριφοράς. Η αυτοενίσχυση λοιπόν ακολουθεί τους νόμους της μάθησης όπως ακριβώς και με άλλες συμπεριφορές (Bandura, 1976).
Με λίγα λόγια αυτοεκτίμηση θα πει: Συμφιλίωση με τα συναισθήματα, λέγοντας την αλήθεια στον εαυτό, σεβασμός προς τα συναισθήματα, αναγνώριση ποια συναισθήματα είναι δικά σου και ποια όχι, μείωση του φόβου και του πανικού, φροντίδα προς τον εαυτό, η ευτυχία ενισχύεται από μέσα μας, αποφυγή κατηγοριών και κριτικής προς τους άλλους.
Μέσα από εκείνη το παιδί θα αρχίσει να μαθαίνει να πιστεύει στις ικανότητες του, στην δυναμικές του, να ισχυρίζεται με σθένος την άποψη του, να μαθαίνει από τα λάθη του και να συνεχίζει χωρίς να παραιτείται. Οι περισσότεροι γονείς οι οποίοι δεν έχουν ποτέ κακή πρόθεση δύσκολα μπορούν να αντιληφθούν τα ισχνά συμπτώματα που παρουσιάζεται στο παιδί τους το οποίο έχει μειωμένη αυτοεκτίμηση. Η ανάγκη ενός παιδιού να κρύβει τα συναισθήματά του μπορεί να αντανακλά την επιθυμία του να κερδίσει ή να διατηρήσει την αποδοχή των γονιών του. Αρκετοί γονείς νιώθουν υπεύθυνοι ότι εξαιτίας τους το παιδί τους δεν πιστεύει και δεν εκτιμά τον εαυτό του. Άλλοι μπορεί να αισθάνονται απειλούμενοι από οποιαδήποτε περίσταση προκαλεί αυτοκριτική και αυτοαντιμετώπιση. Σε ένα σπίτι όπου επικρατούν το άγχος και το χάος ο κάθε αναπτυσσόμενος άνθρωπος θα βρει εμπόδια στο μονοπάτι της φυσιολογικής του εξέλιξης. Τα παιδιά που μεγαλώνουν χωρίς πολλά αγγίγματα κουβαλούν μέσα τους έναν βαθύ πόνο και ερώτημα. « Δεν με αγαπούν αρκετά, ώστε να θέλουν να με αγκαλιάσουν;» «Και αν οι ίδιοι μου οι γονείς δε θέλουν να με αγκαλιάσουν, τότε γιατί κάποιος άλλος να θελήσει να το κάνει;»
Ένα παιδί που λαμβάνει αγάπη και αυτό φαίνεται ποικιλοτρόπως θα αγαπήσει τον εαυτό του και δεν θα κυριεύεται στο μυαλό του σκέψεις διχόνοιας και αρνητικότητας Η αγάπη μεταβιβάζεται με πράξεις φροντίδας και με τη χαρά που δείχνουμε για το γεγονός της ύπαρξης του παιδιού μας. Ένας αποτελεσματικός γονιός μπορεί να δείξει τον θυμό του χωρίς να αποσύρει την αγάπη του. Μπορεί να διδάξει, χωρίς να καταφεύγει στην απόρριψη. Η αγάπη δε βιώνετε ως πραγματική όταν το παιδί λαμβάνει μηνύματα του τύπου «Δεν είσαι αρκετός».
Σε ένα παιδί που επανειλημμένα έχει ειπωθεί ότι δεν πρέπει να νιώθει έτσι όπως νιώθει (φόβο, θυμό, χαρά, συγκίνηση, κλπ) τότε το ίδιο το παιδί ενθαρρύνεται να αρνηθεί συναισθήματα για να ευχαριστήσει τους γονείς του. Δε βοηθούμε την εξέλιξη ενός παιδιού με το να κάνουμε αποκήρυξη εαυτού προς την τιμή της αγάπης μας.
Η ΔΥΝΑΜΗ ΤΗΣ ΑΥΤΟΕΚΤΙΜΗΣΗΣ
- Σταμάτα να κατακρίνεις και άρχισε να εκτιμάς τον εαυτό σου.
-Η αποδοχή του εαυτού σε βοηθά να κάνεις αλλαγές
-Ξεκίνα να εγκρίνεις τον εαυτό σου
-Επέτρεψε στον εαυτό σου να προχωρήσει μπροστά.
-«Μπορείς» να μην ανησυχείς με το παραμικρό.
-Σταμάτα να κατηγορείς συνεχώς τον εαυτό σου.
- Άκου και εμπιστεύσου τον εαυτό σου. Εσύ γνωρίζεις καλύτερα από τον καθένα τον εαυτό σου και τις επιθυμίες του.
-Αξίζεις την ευτυχία.
-Αντιμετώπισε τον εαυτό σου όπως και τους άλλους ανθρώπους.
-Όσο περισσότερο χαλαρώνεις και σέβεσαι τον εαυτό σου τόσο μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση αποκτάς.
Η αυτοενίσχυση και η αυτοεκτίμηση είναι δύο δίδυμες καταστάσεις που είναι καλό το ένα να ακολουθεί και να υποστηρίζει το άλλο. Εκείνος που μπορεί να ενισχύσει την αυτοεκτίμηση είναι ο ίδιος ο εαυτός και βέβαια αυτό αποκτάται όταν κάποιος έχει εκπαιδευτεί έχει μάθει από μικρή ηλικία να σέβεται τις ανάγκες του, να εκδηλώνει χωρίς κριτική τα συναισθήματα του. Η αυτοενίσχυση μαθαίνεται από συνεχή ενισχυόμενη συμπεριφορά, επίσης, ένας άλλος τρόπος είναι η μίμηση άλλων ατόμων που αυτοενισχύονται. Εκείνοι λοιπόν, που μαθαίνουν νέους τρόπους αυτοενίσχυσης και αυτοαξιολόγησης, συμπεριφέρονται στο εξής σύμφωνα με νέα καινούργια πρότυπα συμπεριφοράς. Η αυτοενίσχυση λοιπόν ακολουθεί τους νόμους της μάθησης όπως ακριβώς και με άλλες συμπεριφορές (Bandura, 1976).
Με λίγα λόγια αυτοεκτίμηση θα πει: Συμφιλίωση με τα συναισθήματα, λέγοντας την αλήθεια στον εαυτό, σεβασμός προς τα συναισθήματα, αναγνώριση ποια συναισθήματα είναι δικά σου και ποια όχι, μείωση του φόβου και του πανικού, φροντίδα προς τον εαυτό, η ευτυχία ενισχύεται από μέσα μας, αποφυγή κατηγοριών και κριτικής προς τους άλλους.