Χρήσιμα συμπεράσματα και εισηγήσεις από διακεκριμένους επιστήμονες
Γράφει ο ΝΙΚΗΦΟΡΟΣ ΚΑΤΣΕΝΟΣ
Μια πολύ πετυχημένη επιστημονική διημερίδα πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στο Αμφιθέατρο της Κεντρικής Βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων με θέμα: «Η Δυσλεξία στην Κοινωνία της Γνώσης και της Πληροφορίας».
Τη διημερίδα οργάνωσε το Τμήμα Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, το Τμήμα Λογοθεραπείας του ΑΤΕΙ Πάτρας και το Εργαστήριο Έρευνας Δυσλεξίας του Τομέα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου μας.
Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής ο Δημήτρης Στασινός, καθηγητής Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και Αντιπρόεδρος η Άντζυ Μ. Παλαιολόγου, επίκουρη καθηγήτρια Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου μας.
Στην προσφώνησή του ο Δημήτρης Στασινός μεταξύ των άλλων είπε: «Η θεματική της Επιστημονικής Διημερίδας «Η Δυσλεξία στην Κοινωνία της Γνώσης και της Πληροφορίας» συνάδει με τη διαδρομή και αποτίμηση της οικείας έρευνας των εκατό και πλέον χρόνων στο διεθνή χώρο, τη συγκυρία της νέας χιλιετίας που βιώνει ο άνθρωπος στην κοινωνία της γνώσης και της πληροφορίας καθώς και τη σωρευμένη πενταετή εμπειρία στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και το ΑΤΕΙ Πάτρας από την εφαρμογή του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών που αφορά στη Δυσλεξία σε συνάρτηση με το Πολυγλωσσικό Περιβάλλον και τη χρήση της Νέας Τεχνολογίας στην Αντιμετώπισή της».
Και συνέχισε ο καθηγητής κ. Στασινός: «Το εύρος των ενοτήτων που πλαισιώνουν τις εργασίες της Διημερίδας καλύπτει ένα εκτενές φάσμα θεωρητικών αναζητήσεων και σύγχρονων ερευνητικών δεδομένων καθώς και στρατηγικών παρέμβασης στο χώρο της δυσλεξίας. Οι ενότητες αυτές αφορούν στη διάγνωση και αξιολόγηση των (ειδικών) δυσκολιών μάθησης, στην κατασκευή συναφών ψυχομετρικών κλιμάκων, στις οικείες υποστηρικτικές δομές στην Ελλάδα και στην Κύπρο, στην αξιοποίηση των δυνατοτήτων της νέας τεχνολογίας για την αντιμετώπιση της δυσλεξίας, στη συσχέτιση διγλωσσίας και δυσλεξίας, στην παρουσίαση νέων ερευνητικών προσεγγίσεων της δυσλεξίας, στη στρατηγική της τηλεσυμβουλευτικής, στις προκλήσεις της νέας χιλιετίας σε συνάρτηση με τη δυσλεξία, καθώς και στο ρόλο του ελληνικού σχολείου και του ελληνικού Πανεπιστημίου στην αντιμετώπιση μονόγλωσσων και δίγλωσσων μαθητών και φοιτητών, αντίστοιχα με δυσλεξία».
Καταλήγοντας ο Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής της Διημερίδας τόνισε ότι «η ανάπτυξη των οικείων θεματικών στο πλαίσιο των εργασιών της Διημερίδας εκτιμούμε ότι θα δώσει την ευκαιρία στους συνέδρους (προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές, ειδικούς επαγγελματίες, εκπαιδευτικούς, γονείς, κ.α.) να διευρύνουν τις γνώσεις και να ευαισθητοποιηθούν περισσότερο στο χώρο αυτό, έτσι ώστε τα άτομα με δυσλεξία να βοηθηθούν κατάλληλα για να καταστούν πλέον ενεργοί και δημιουργικοί πολίτες στη σύγχρονη κοινωνία».
Τόσο στην πρώτη ημέρα της διημερίδας όσο και στη δεύτερη ακούστηκαν ενδιαφέρουσες εισηγήσεις από Καθηγητές Πανεπιστημίων και άλλους επιστήμονες.
Ανάμεσά τους ήταν και ο Ομότιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών Ιωάννης Παρασκευόπουλος που παρουσίασε το θέμα: «Διάγνωση Δυσκολιών Μάθησης και Προσαρμογής: Ερωτηματολόγιο Διαπροσωπικής και Ενδοπροσωπικής Προσαρμογής (ΕΔΕΠ) - ΑΘΗΝΑ Test: Διάγνωση δυσκολιών μάθησης».
Ο Χρήστος Σαβρανίδης, υποψήφιος διδάκτωρ του Τμήματος Φ.Π.Ψ. Πανεπιστημίου Ιωαννίνων παρουσίασε την πολύ ενδιαφέρουσα εισήγησή του: «Λογισμικό μάθησης / επεξεργασίας γλώσσας - Ποιοτική έρευνα για μικτή μάθηση στο μάθημα "Συμβολή των Τ.Π.Ε. στην αντιμετώπιση της δυσλεξίας"».
Η επίκουρη καθηγήτρια Κλινικής Ψυχολογίας του Φ.Π.Ψ. Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Άντζυ Μ. Παλαιολόγου, με πολύ παραστατικότητα, μαεστρία και μεταδοτικότητα εισηγήθηκε το θέμα: «Αρχές τηλεσυμβουλευτικής για πρόσωπα με μαθησιακές δυσκολίες».
Στην αρχή η Άντζυ Μ. Παλαιολόγου επεσήμανε ότι «σε ολόκληρο το φάσμα των διαπιστωμένων διαταραχών οι βεβαιότητες προέρχονται από τα δεδομένα των ήδη διεγνωσμένων περιστατικών. Τα άτομα, α-σθενείς που κινούνται στο πεδίο της ψυχοθεραπείας έχουν γενικά παρωθηθεί σε αναζήτηση συνδρομής για αλλαγές, είτε επειδή έχουν ζητήσει βοήθεια αυτοβούλως, είτε επειδή παραπέμφθηκαν ακούσια από τρίτους (γονείς, συντρόφους, αστυνομία). Τολμώ να πω -συνέχισε- ότι η δυσλεξία είναι δώρο. Το ερώτημα όμως που προκύπτει είναι: Υπάρχει ανάγκη προσέγγισης του αφανούς ενδεούς πληθυσμού; Εάν ναι, πώς μπορούν να υπερπηδηθούν εμπόδια ηθικής και δεοντολογίας; Απαντώ: με το σύστημα της τηλεσυμβουλευτικής, αφού με αυτή μπορούμε να έχουμε πληροφορία, έμμεση στήριξη, ευαισθητοποίηση και να προχωρούμε από τη θεωρία στην πράξη», κατέληξε η κ. Παλαιολόγου.
Ο καθηγητής Ειδικής Αγωγής του Τομέα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Δ. Στασινός εισηγήθηκε με πολλή επιτυχία, απλά και κατανοητά για όλους, το επίκαιρο στην εποχή μας θέμα: «Δυσλεξία και πρόσβαση στη γνώση: Η πρόκληση της νέας χιλιετίας και το Ελληνικό πανεπιστήμιο».
«Από το 1988» είπε ο ομιλητής «ασχολούμαστε ως Τομέας Ψυχολογίας με τη δυσλεξία, αν και προσωπικά δεν μου αρέσει ο όρος, παρότι είναι καθαρά ελληνική λέξη και σήμερα χρησιμοποιείται διεθνώς. Κάνοντας λόγο για άτομα δυσλεκτικά τονίζουμε μόνο τα αρνητικά στοιχεία, ενώ είναι φανερό ότι αυτά τα άτομα πρέπει να τα προσεγγίζουμε και με τα θετικά τους χαρακτηριστικά. Το άτομο με δυσλεξία είναι ανάγκη σήμερα να έχει προσβάσεις σε όλα τα πεδία της καθημερινότητας, της εργασίας, της επικοινωνίας. Εξάλλου -όπως τόνισε ο κ. Στασινός- τα χαρακτηριστικά της σύγχρονης κοινωνίας του ανθρώπου είναι: 1) Πολυγλωσία και πολυπολιτισμικότητα 2) Νέες Τεχνολογίες - Πολυμέσα 3) Διεύρυνση και εξειδίκευση της γνώσης 4) Εκσυγχρονισμός και ταχύτητα στην επικοινωνία 5) Ανταγωνιστικότητα 6) Αίτημα εκσυγχρονισμού στην εκπαίδευση 7) Ευρωπαϊκή Ένωση και εκπαίδευση και 8) Ανεργία - Εγκληματικότητα».
Με το πέρας των εισηγήσεων ο καθηγητής Δημήτρης Στασινός έκανε τον απολογισμό της διημερίδας που χαρακτήρισε άκρως επιτυχή και αναφέρθηκε στα συμπεράσματα που προέκυψαν. Και αυτά είναι:
1) Η πρώιμη ανίχνευση της διάγνωσης της δυσλεξίας είναι όχι μόνο αναγκαία αλλά και χρήσιμη.
2) Τα άτομα με δυσλεξία, εκτός από την παροχή ευκαιριών για ολόπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητάς τους, την ισότιμη πρόσβαση στη γνώση, το δικαίωμα συμμετοχής στην αγορά της εργασίας, επιβάλλεται να έχουν και ποιότητα ζωής.
3) Η προσέγγιση των ατόμων με δυσλεξία πρέπει να γίνεται με βάση τα χαρίσματά τους και αυτά είναι: α) Ανώτερη ευφυΐα β) Προβάδισμα στην παραγωγή νοητικών εικόνων γ) Δημιουργικότητα - Ενόραση δ) Αίσθηση χιούμορ ε) Προβάδισμα στις τέχνες.
4) Η χρήση της νέας τεχνολογίας και ιδιαίτερα των Η/Υ και πολυμέσων για την αντιμετώπιση της δυσλεξίας είναι πολύ σημαντική.
5) Η δυσλεξία σε παιδιά είναι μια ειδική μαθησιακή δυσκολία που αφορά τη χρήση και κατανόηση του γραπτού λόγου και ταυτόχρονα «χάρισμα», γιατί τα άτομα αυτά πέραν των ορισμέων ελλειμμάτων τους (ασθενής μνήμη, αποσπασματική προσοχή) έχουν υπερέχουσες άλλες νοητικές λειτουργίες (μη λεκτική σκέψη, πολυδιάστατη σκέψη, δημιουργική φαντασία), που μπορούμε να αξιοποιήσουμε για την αποτελεσματική της αντιμετώπιση.
6) Τόσο οι εκπαιδευτικοί όσο και οι γονείς έχουν συνευθύνη όταν έχουν παιδιά με δυσλεξία και χρειάζεται ιδιαίτερη αντιμετώπιση η κάθε περίπτωση.
7) Τέλος, στο Ελληνικό πανεπιστήμιο πρέπει να υπάρξει ένα θεσμικό όργανο για να αντιμετωπίζονται με ισότητα φοιτητές με δυσλεξία.
Κλείνοντας αυτή την παρουσίαση θέλω να τονίσω την ιδιαίτερη επιτυχία της επιστημονικής επετηρίδας, αφού στόχος της ήταν τα συμπεράσματα των εργασιών της να διευρύνουν τις γνώσεις των συνέδρων στο χώρο της δυσλεξίας και να τους ευαισθητοποιήσουν περισσότερο σε οικεία θέματα, έτσι ώστε οι μαθητές και φοιτητές με δυσλεξία να καταστούν περισσότερο ενεργοί και δημιουργικοί πολίτες στα πλαίσια της σύγχρονης κοινωνίας. Αναφορά πρέπει επίσης να γίνει και στην άψογη διοργάνωσή της από την ομάδα του Τομέα Ψυχολογίας που είχε την γενική ευθύνη.
Τη διημερίδα οργάνωσε το Τμήμα Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, το Τμήμα Λογοθεραπείας του ΑΤΕΙ Πάτρας και το Εργαστήριο Έρευνας Δυσλεξίας του Τομέα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου μας.
Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής ο Δημήτρης Στασινός, καθηγητής Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων και Αντιπρόεδρος η Άντζυ Μ. Παλαιολόγου, επίκουρη καθηγήτρια Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου μας.
Στην προσφώνησή του ο Δημήτρης Στασινός μεταξύ των άλλων είπε: «Η θεματική της Επιστημονικής Διημερίδας «Η Δυσλεξία στην Κοινωνία της Γνώσης και της Πληροφορίας» συνάδει με τη διαδρομή και αποτίμηση της οικείας έρευνας των εκατό και πλέον χρόνων στο διεθνή χώρο, τη συγκυρία της νέας χιλιετίας που βιώνει ο άνθρωπος στην κοινωνία της γνώσης και της πληροφορίας καθώς και τη σωρευμένη πενταετή εμπειρία στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και το ΑΤΕΙ Πάτρας από την εφαρμογή του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών που αφορά στη Δυσλεξία σε συνάρτηση με το Πολυγλωσσικό Περιβάλλον και τη χρήση της Νέας Τεχνολογίας στην Αντιμετώπισή της».
Και συνέχισε ο καθηγητής κ. Στασινός: «Το εύρος των ενοτήτων που πλαισιώνουν τις εργασίες της Διημερίδας καλύπτει ένα εκτενές φάσμα θεωρητικών αναζητήσεων και σύγχρονων ερευνητικών δεδομένων καθώς και στρατηγικών παρέμβασης στο χώρο της δυσλεξίας. Οι ενότητες αυτές αφορούν στη διάγνωση και αξιολόγηση των (ειδικών) δυσκολιών μάθησης, στην κατασκευή συναφών ψυχομετρικών κλιμάκων, στις οικείες υποστηρικτικές δομές στην Ελλάδα και στην Κύπρο, στην αξιοποίηση των δυνατοτήτων της νέας τεχνολογίας για την αντιμετώπιση της δυσλεξίας, στη συσχέτιση διγλωσσίας και δυσλεξίας, στην παρουσίαση νέων ερευνητικών προσεγγίσεων της δυσλεξίας, στη στρατηγική της τηλεσυμβουλευτικής, στις προκλήσεις της νέας χιλιετίας σε συνάρτηση με τη δυσλεξία, καθώς και στο ρόλο του ελληνικού σχολείου και του ελληνικού Πανεπιστημίου στην αντιμετώπιση μονόγλωσσων και δίγλωσσων μαθητών και φοιτητών, αντίστοιχα με δυσλεξία».
Καταλήγοντας ο Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής της Διημερίδας τόνισε ότι «η ανάπτυξη των οικείων θεματικών στο πλαίσιο των εργασιών της Διημερίδας εκτιμούμε ότι θα δώσει την ευκαιρία στους συνέδρους (προπτυχιακούς και μεταπτυχιακούς φοιτητές, ειδικούς επαγγελματίες, εκπαιδευτικούς, γονείς, κ.α.) να διευρύνουν τις γνώσεις και να ευαισθητοποιηθούν περισσότερο στο χώρο αυτό, έτσι ώστε τα άτομα με δυσλεξία να βοηθηθούν κατάλληλα για να καταστούν πλέον ενεργοί και δημιουργικοί πολίτες στη σύγχρονη κοινωνία».
Τόσο στην πρώτη ημέρα της διημερίδας όσο και στη δεύτερη ακούστηκαν ενδιαφέρουσες εισηγήσεις από Καθηγητές Πανεπιστημίων και άλλους επιστήμονες.
Ανάμεσά τους ήταν και ο Ομότιμος Καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών Ιωάννης Παρασκευόπουλος που παρουσίασε το θέμα: «Διάγνωση Δυσκολιών Μάθησης και Προσαρμογής: Ερωτηματολόγιο Διαπροσωπικής και Ενδοπροσωπικής Προσαρμογής (ΕΔΕΠ) - ΑΘΗΝΑ Test: Διάγνωση δυσκολιών μάθησης».
Ο Χρήστος Σαβρανίδης, υποψήφιος διδάκτωρ του Τμήματος Φ.Π.Ψ. Πανεπιστημίου Ιωαννίνων παρουσίασε την πολύ ενδιαφέρουσα εισήγησή του: «Λογισμικό μάθησης / επεξεργασίας γλώσσας - Ποιοτική έρευνα για μικτή μάθηση στο μάθημα "Συμβολή των Τ.Π.Ε. στην αντιμετώπιση της δυσλεξίας"».
Η επίκουρη καθηγήτρια Κλινικής Ψυχολογίας του Φ.Π.Ψ. Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Άντζυ Μ. Παλαιολόγου, με πολύ παραστατικότητα, μαεστρία και μεταδοτικότητα εισηγήθηκε το θέμα: «Αρχές τηλεσυμβουλευτικής για πρόσωπα με μαθησιακές δυσκολίες».
Στην αρχή η Άντζυ Μ. Παλαιολόγου επεσήμανε ότι «σε ολόκληρο το φάσμα των διαπιστωμένων διαταραχών οι βεβαιότητες προέρχονται από τα δεδομένα των ήδη διεγνωσμένων περιστατικών. Τα άτομα, α-σθενείς που κινούνται στο πεδίο της ψυχοθεραπείας έχουν γενικά παρωθηθεί σε αναζήτηση συνδρομής για αλλαγές, είτε επειδή έχουν ζητήσει βοήθεια αυτοβούλως, είτε επειδή παραπέμφθηκαν ακούσια από τρίτους (γονείς, συντρόφους, αστυνομία). Τολμώ να πω -συνέχισε- ότι η δυσλεξία είναι δώρο. Το ερώτημα όμως που προκύπτει είναι: Υπάρχει ανάγκη προσέγγισης του αφανούς ενδεούς πληθυσμού; Εάν ναι, πώς μπορούν να υπερπηδηθούν εμπόδια ηθικής και δεοντολογίας; Απαντώ: με το σύστημα της τηλεσυμβουλευτικής, αφού με αυτή μπορούμε να έχουμε πληροφορία, έμμεση στήριξη, ευαισθητοποίηση και να προχωρούμε από τη θεωρία στην πράξη», κατέληξε η κ. Παλαιολόγου.
Ο καθηγητής Ειδικής Αγωγής του Τομέα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Δ. Στασινός εισηγήθηκε με πολλή επιτυχία, απλά και κατανοητά για όλους, το επίκαιρο στην εποχή μας θέμα: «Δυσλεξία και πρόσβαση στη γνώση: Η πρόκληση της νέας χιλιετίας και το Ελληνικό πανεπιστήμιο».
«Από το 1988» είπε ο ομιλητής «ασχολούμαστε ως Τομέας Ψυχολογίας με τη δυσλεξία, αν και προσωπικά δεν μου αρέσει ο όρος, παρότι είναι καθαρά ελληνική λέξη και σήμερα χρησιμοποιείται διεθνώς. Κάνοντας λόγο για άτομα δυσλεκτικά τονίζουμε μόνο τα αρνητικά στοιχεία, ενώ είναι φανερό ότι αυτά τα άτομα πρέπει να τα προσεγγίζουμε και με τα θετικά τους χαρακτηριστικά. Το άτομο με δυσλεξία είναι ανάγκη σήμερα να έχει προσβάσεις σε όλα τα πεδία της καθημερινότητας, της εργασίας, της επικοινωνίας. Εξάλλου -όπως τόνισε ο κ. Στασινός- τα χαρακτηριστικά της σύγχρονης κοινωνίας του ανθρώπου είναι: 1) Πολυγλωσία και πολυπολιτισμικότητα 2) Νέες Τεχνολογίες - Πολυμέσα 3) Διεύρυνση και εξειδίκευση της γνώσης 4) Εκσυγχρονισμός και ταχύτητα στην επικοινωνία 5) Ανταγωνιστικότητα 6) Αίτημα εκσυγχρονισμού στην εκπαίδευση 7) Ευρωπαϊκή Ένωση και εκπαίδευση και 8) Ανεργία - Εγκληματικότητα».
Με το πέρας των εισηγήσεων ο καθηγητής Δημήτρης Στασινός έκανε τον απολογισμό της διημερίδας που χαρακτήρισε άκρως επιτυχή και αναφέρθηκε στα συμπεράσματα που προέκυψαν. Και αυτά είναι:
1) Η πρώιμη ανίχνευση της διάγνωσης της δυσλεξίας είναι όχι μόνο αναγκαία αλλά και χρήσιμη.
2) Τα άτομα με δυσλεξία, εκτός από την παροχή ευκαιριών για ολόπλευρη ανάπτυξη της προσωπικότητάς τους, την ισότιμη πρόσβαση στη γνώση, το δικαίωμα συμμετοχής στην αγορά της εργασίας, επιβάλλεται να έχουν και ποιότητα ζωής.
3) Η προσέγγιση των ατόμων με δυσλεξία πρέπει να γίνεται με βάση τα χαρίσματά τους και αυτά είναι: α) Ανώτερη ευφυΐα β) Προβάδισμα στην παραγωγή νοητικών εικόνων γ) Δημιουργικότητα - Ενόραση δ) Αίσθηση χιούμορ ε) Προβάδισμα στις τέχνες.
4) Η χρήση της νέας τεχνολογίας και ιδιαίτερα των Η/Υ και πολυμέσων για την αντιμετώπιση της δυσλεξίας είναι πολύ σημαντική.
5) Η δυσλεξία σε παιδιά είναι μια ειδική μαθησιακή δυσκολία που αφορά τη χρήση και κατανόηση του γραπτού λόγου και ταυτόχρονα «χάρισμα», γιατί τα άτομα αυτά πέραν των ορισμέων ελλειμμάτων τους (ασθενής μνήμη, αποσπασματική προσοχή) έχουν υπερέχουσες άλλες νοητικές λειτουργίες (μη λεκτική σκέψη, πολυδιάστατη σκέψη, δημιουργική φαντασία), που μπορούμε να αξιοποιήσουμε για την αποτελεσματική της αντιμετώπιση.
6) Τόσο οι εκπαιδευτικοί όσο και οι γονείς έχουν συνευθύνη όταν έχουν παιδιά με δυσλεξία και χρειάζεται ιδιαίτερη αντιμετώπιση η κάθε περίπτωση.
7) Τέλος, στο Ελληνικό πανεπιστήμιο πρέπει να υπάρξει ένα θεσμικό όργανο για να αντιμετωπίζονται με ισότητα φοιτητές με δυσλεξία.
Κλείνοντας αυτή την παρουσίαση θέλω να τονίσω την ιδιαίτερη επιτυχία της επιστημονικής επετηρίδας, αφού στόχος της ήταν τα συμπεράσματα των εργασιών της να διευρύνουν τις γνώσεις των συνέδρων στο χώρο της δυσλεξίας και να τους ευαισθητοποιήσουν περισσότερο σε οικεία θέματα, έτσι ώστε οι μαθητές και φοιτητές με δυσλεξία να καταστούν περισσότερο ενεργοί και δημιουργικοί πολίτες στα πλαίσια της σύγχρονης κοινωνίας. Αναφορά πρέπει επίσης να γίνει και στην άψογη διοργάνωσή της από την ομάδα του Τομέα Ψυχολογίας που είχε την γενική ευθύνη.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου